Mùa hạ này đã kết thúc như vậy. Mùa đông giờ đã cận kề, nhưng khi định
giải tán hạm đội đã rút lui về Corinth và vịnh Crisae, Cnemus, Brasidas và
những chỉ huy Peloponnese đã để dân Megara thuyết phục được họ đi tấn
công Piraeus, hải cảng của Athens, mà do quyền bá chủ không ai tranh được
của Athens trên biển nên vốn dĩ vẫn được bỏ ngỏ không người canh gác. Kế
hoạch của họ là thế này: mỗi người đều phải mang theo mái chèo, miếng
đệm và dấy cột mái chèo của mình, và vượt đường bộ từ Corinth ra biển về
phía Athens để đến được Megara nhanh hết mức có thể, rồi hạ thủy bốn
mươi con thuyền, mà tình cờ đang ở trong các âu thuyền tại Nisaea, và lập
tức nhổ neo đi Piraeus. Tại hải cảng này không có một hạm đội nào canh
phòng, và chẳng ai mảy may nghĩ đến việc quân địch bất đồ đánh úp; trong
khi đó người ta nghĩ rằng một cuộc tấn công công khai sẽ chẳng khi nào
được chủ tâm liều thử, hoặc nếu mới đang được trù tính thì ở Athens cũng sẽ
biết ngay. Kế hoạch của họ đã hình thành, bước tiếp theo là đưa nó vào thực
hiện. Đến nơi vào ban đêm và hạ thủy những con thuyền từ Nisaea, họ ra
khơi, không đi Piraeus như thoạt đầu họ đã định vì sợ mạo hiểm rủi ro, vả lại
cũng có tin đồn về một cơn gió đã ngăn cản họ, mà đi đến điểm đất mũi của
Salamis trông về phía Megara; nơi đó có một pháo đài và một đội gồm ba
con thuyền để ngăn chặn bất cứ thứ gì ra vào Megara. Họ đã đánh úp pháo
đài này, lai dắt đi những con thuyền không người, và vừa đột kích dần cư ở
đó họ vừa bắt đầu phá hủy những nơi còn lại trên hải đảo này.
Trong khi đó lửa hiệu đã được nổi lên để báo động Athens, và một cơn
hoảng loạn đã xảy ra ở đó nghiêm trọng chẳng kém bất kỳ cơn hoảng loạn
nào xảy ra trong chiến tranh. Ở kinh thành thì tưởng rằng địch đã bơi thuyền
đến Piraeus: ở Piraeus lại tưởng rằng địch đã chiếm được Salamis và có thể
đến hải cảng đó chỉ trong phút chốc; việc mà kỳ thực quân địch lẽ ra đã có
thể dễ dàng làm được nếu họ quả cảm hơn một chút: chắc chắn đã chẳng cơn
gió nào ngăn cản nổi họ. Ngay khi ngày vừa rạng, quân Athens tập hợp toàn
bộ lực lượng, hạ thủy những con thuyền của mình, hấp tấp và nhốn nháo
xuống thuyền cùng hạm đội của họ đi Salamis, đồng thời binh lính của họ
được cắt đặt ở lại canh gác ở Piraeus. Quân Peloponnese khi biết rằng quân
cứu viện của địch đang đến sau khi họ đã tàn phá gần hết đảo Salamis, đã
