ĐÔI ĐIỀU VỀ TÁC PHẨM LỊCH SỬ
CHIẾN TRANH PELOPONNESE
Thucydides (460-400 TCN) là nhà sử học nổi tiếng cùng thời với
Herodotus. Từ chính tác phẩm Lịch sử chiến tranh Peloponnese, Thucydides
đã cho chúng ta những thông tin cơ bản về ông: ông vốn là một vị chỉ huy
trong quân đội Athens, trực tiếp tham gia chiến tranh và viết nên cuốn sách
này, trong đó miêu tả cuộc chiến tranh nhằm giành quyền bá chủ Hy Lạp
giữa hai phe: phe Sparta và đồng minh là Peloponnese, phe Athens và đồng
minh là Delos (diễn ra từ năm 431 đến năm 404 TCN). Ông xuất thân trong
gia đình giàu có, sở hữu nhiều của cải và phải sống lưu vong nhiều năm, đi
qua nhiều thành bang ở Peloponnese và nhờ đó ông có điều kiện sưu tầm,
xem xét các câu chuyện liên quan đến cuộc chiến tranh này từ nhiều phía.
Hình ảnh của ông thỉnh thoảng xuất hiện trong tác phẩm của mình như một
nhân chứng, một người trực tiếp tham gia vào diễn tiến của cuộc chiến tranh
này, ví dụ việc ông thuật lại sự kiện khiến ông tham gia cuộc chiến hoặc
xuất xứ và nguyên nhân của bệnh dịch.
Tôi không muốn đi sâu vào việc phân tích cuốn sử ký đồ sộ này vì điều đó
vượt ra khỏi khuôn khổ của một lời giới thiệu; mặt khác, độc giả có thể tìm
hiểu trong quá trình đọc sách và rút ra những nhận xét lý thú cho riêng mình.
Về phần mình, tôi cho rằng với tác phẩm Lịch sử chiến tranh Peloponnese,
Thucydides đã có hai đóng góp lớn lao.
Thứ nhất, có thể nói Thucydides là một hiện tượng đặc biệt trong sử học
cổ đại, ông đã vượt lên trên nhiều tác giả khác về tính chân thực của sử liệu
và phương pháp nghiên cứu sử liệu. Hãy đọc những dòng suy nghĩ chất chứa
nhiều quan điểm sử học và sử liệu học của ông:
