chức vụ này được bầu mới hằng năm; tên của vị chấp chính quan tối cao
được lấy làm tên của năm mà vị này đương nhiệm. Từ thế kỷ V trước CN
quyền lực của các archon đã suy giảm, chủ yếu chỉ còn quyền xử án. (ND)
Pausanias (mất khoảng năm 470-465 trước CN) là vị tướng dòng dõi
hoàng tộc Agiads của Sparta, chỉ huy quân Hy Lạp thắng trận Plataea trong
Chiến tranh Ba Tư (479 trước CN). Là cháu trai của Vua Leonidas I, ông ta
trở thành nhiếp chính cho Pleistarchus con trai của Vua Leonidas I khi ngài
hy sinh tại trận Thermopylae (năm 480 trước CN). Trận đánh chiếm
Byzantium đề cập ở đây xảy ra năm 478 trước CN. (BT)
Cyprus là một đảo ở phía đông Địa Trung Hải, nằm ngoài khơi
Phoenicia, phía nam Cicilia, phía tây Syria. Năm 545 trước CN Cyprus rơi
vào ách đô hộ của Ba Tư, Cyprus tham gia với các thành bang Ionia trong
cuộc nổi dậy năm 499 trước CN chống lại Đế quốc Ba Tư; cuộc nổi dậy bị
đàn áp nhưng Cyprus vẫn duy trì được vị thế tự trị của mình và vẫn có
khuynh hướng thân Hy Lạp. (BT)
Byzantium là một thành nổi tiếng nằm trên bờ eo biển Bosporus của
Thrace; Megara đã kiến lập thuộc địa này năm 657 trước CN. Năm 512
trước CN Darius Đại đế chiếm thành này; sự kiện đề cập bên trên xảy ra
năm 479 trước CN. (BT)
Chỉ Xerxes Đại đế của Ba Tư. (ND)
Tiếng Anh ‘talent’ (từ có gốc Hy Lạp ‘talanton’) là một đơn vị đo khối
lượng, trọng lượng và cũng là đơn vị đo khối lượng các kim loại quý được
sử dụng như tiền tệ ở một số quốc gia thời cổ đại; 1 talent Attica tương
đương với khoảng 25,86 kg. Thời Chiến tranh Peloponnese, 1 talent bạc
tương đương với tiền lương 1 tháng cho một thủy thủ đoàn 200 người. (ND)
Tức Liên minh Delos do Athens đứng đầu, được thành lập tại Delos
năm 478 trước CN trong thời kỷ Chiến tranh Ba Tư – Hy Lạp, với mục đích
ban đầu là chống Ba Tư. Công khố của Liên minh do 10 vị thủ khố của
Athens quản lý. Sau khi chiến thắng quân Ba Tư, nhiều thành bang tán thành
