nghiên cứu dễ dàng hơn. Qua « Lịch sử nước Annam », bạn đọc sẽ thấy tác
giả là người hiểu biết khá nhiều về văn học, xã hội Việt Nam :
« Nước Ngô trước hết mới có vua trị là Phục Hi. Vua thứ hai là
Thần Nông. Con cháu vua Thần Nông sang trị nước Annam, liền sinh ra
vua Kinh Dương Vương. Trước hết lấy vợ là nàng Thần Long, liền sinh ra
vua Lạc Long Quân. Lạc Long Quân trị vì, lấy vợ tên là Âu Cơ, có thai đẻ
ra một bao có một trăm trứng, nở ra được một trăm con trai. Mà vua Long
Quân là Thủy Tinh ở dưới biển, liền chia con ra : năm mươi con về cha ở
dưới biển, mà năm mươi con thì về mẹ ở trên núi ; đều (?) thì làm Chúa trị
mọi nơi.
« Lại truyền dõi đến đời vua Hùng Vương, trị nước Annam được
mười tám đời, cũng là một tên là Hùng Vương. Sau hết sinh ra được một
con gái, tên là Mị Chu. Một nhà Sơn Tinh, một nhà Thủy Tinh, hai nhà đến
hỏi lấy làm vợ, thì vua cha là Hùng Vương nói rằng : ai có của đến đây
trước thì ta gả con cho. Nhà Sơn Tinh là vua Ba Vì đem của đến trước, thì
vua Hùng Vương liền gả cho. Bấy giờ liền đem về núi Ba Vì khỏi. Đến
sáng ngày nhà Thủy Tinh mới đến, thấy chẳng còn liền giận lắm ; hễ là mọi
năm thì làm lụt, gọi là dơng nước đánh mà đánh nhau.
« Ngày sau có giặc nhà Ân là người Ngô sang đánh vua Hùng
Vương. Vua liền cho Sứ gia đi rao thiên hạ, ai có tài mệnh thì đi đánh giặc
cho Vua. Sứ liền đi rao, đến huyện Vũ Đinh, làng Phù Đổng, thì có một con
trai nên ba tuổi, còn nằm trong trõng, chẳng hay đi cũng chẳng hay nói, mà
nghe tiếng Sứ rao qua, liền hay gọi mẹ mà hỏi rằng, hỏi rằng
: ấy khách
nào, đi gì đấy ? Mẹ rằng : Khách nhà Vua đi rao ai mệnh thì đi đánh giặc
cho Vua, mà sao con chẳng dậy mà đi đánh giặc cho Vua, cho mẹ ăn mày
bổng lộc. Thằng bé ấy bảo mẹ rằng : mẹ hãy gọi quan khách ấy vào đây.
Mẹ liền đi gọi quan ấy vào, mới chiềng quan rằng : con tôi nên ba tuổi,
chẳng hay nói cũng chẳng hay đi, tôi mới thấy sự lạ, mà khiến tôi ra gọi
ông vào. Quan ấy liền hỏi rằng hỏi rằng : thằng bé kia, mầy muốn đánh
