Thái là một dân tộc bi kịch và bị tổn thương, và ông gọi tác phẩm triết học
duy nhất của mình, lời biện giải cho Do Thái giáo, là cuốn sách “bảo vệ
cho đức tin bị khinh miệt.” Đó là một sự công kích nhằm vào tính duy lý
Aristotle cũng như Kitô giáo và Hồi giáo, ông có quan điểm mạnh mẽ rằng
đối với nhân loại đang đau khổ, và nhất là người Do Thái bị đối xử tàn
nhẫn, thì việc lập luận suy diễn, dù có đáng ao ước đến đâu trong một thế
giới hoàn hảo, cũng không phải là thứ thay thế cho trải nghiệm trực tiếp về
Chúa.
Đây là một điều khó trả lời vào thời bị ngược đãi, kể cả với một
người Do Thái có học vấn cao và giàu có; không nghi ngờ gì về việc chủ
nghĩa thần bí lại có sức hút mạnh mẽ bất cứ khi nào cái lưới Kitô giáo và
Hồi giáo siết chặt lại quanh người Do Thái.
Những người thần bí ở Provençal cũng dựa vào học thuyết tân Plato và phát
triển các học thuyết triết học đồ sộ của riêng mình “thậm chí Maimonides
bị buộc phải thừa nhận rằng một số trong các học thuyết đó đã được học.
Một người trong số đó, Abraham ben David, hay Rabad, đã viết một tác
phẩm học thuật công kích tác phẩm Mishneh Torah của Maimonides. Con
trai của Abraham, Isaac Người mù (khoảng năm 1160-1235), tạo ra một thứ
gì đó tiệm cận một hệ thống kabbalah rõ ràng mạch lạc dựa trên 10 sefirot
hay thuộc tính của Chúa, và thuyết cho rằng mọi sáng tạo đều đã và đang
chỉ là một sự phát triển ngôn ngữ thuần túy, vật chất hóa lời của Chúa.
Thuyết này sử dụng khái niệm tân Plato về logos (như trong phần mở đầu
Sách Phúc âm của Thánh John) nhưng điều chỉnh nó cho việc học và cầu
nguyện Torah. Từ Narbonne nơi Isaac sống, kabbalah thần bí phát triển về
phía nam qua dãy Pyrenees tới Gerona, Burgos và Toledo. Vị thế của nó
được cải thiện vô cùng lớn nhờ sự bảo trợ của Giáo sĩ Moses ben Nahman
vĩ đại, còn được gọi là Nahmanides hay Ramban (1194-1270), người
chuyển sang hệ thống đó khi còn trẻ và sau này trở thành chuyên gia tư
pháp hàng đầu ở Tây Ban Nha.
Nahmanides xuất bản ít nhất 50 tác phẩm, chủ yếu là chú giải Talmud và
halakhah, còn khi về già ông viết một tác phẩm chú giải Torah nổi tiếng.
