tạo, rằng mọi thứ đã thay đổi kể từ thời Kinh Thánh, và rằng tiền bạc đã trở
thành một thứ hàng hóa đơn thuần:
Điều này đã đưa tới một tình huống mới và các nghĩa vụ mới. [Cho không kẻ nghèo khó một
thứ gì đó là lẽ tự nhiên, vì lòng thương cảm, nhưng] trong các trường hợp khác khi một người
cần một cái gì đó mà bạn mình có rất nhiều… anh ta ngã giá để mua nó. Do đó… tập quán trả
tiền thuê nhà và nhân công lâu đời… mọi thứ đều có giá của nó… Vì nếu tự nhiên và trí khôn
phải yêu cầu hỗ trợ cho mọi người cần được hỗ trợ để thỏa mãn mong muốn của họ, và cho
những ai cần tiền vay tiền không lãi, thì tự nhiên cũng yêu cầu rằng nếu ai đó cần một mái
nhà, một con ngựa hay công ăn việc làm, thì họ sẽ được cung cấp tất cả những thứ đó mà
không phải trả tiền.
Farissol cảm thấy rằng một hệ thống giá cả, tiền lương và lãi suất thống
nhất có lợi về mặt xã hội, vì nó giúp điều tiết một cách thân thiện trong một
xã hội có trật tự. Việc kiếm thu nhập từ sở hữu tiền bạc không nhục nhã
hơn mà cũng chẳng kém nhục nhã hơn việc kiếm thu nhập từ sở hữu đất
đai, hay bất cứ thứ hàng hóa nào khác; “nó tuân theo tập quán và tự nhiên
rằng ai hưởng lợi từ tiền bạc của bạn mình thì có nghĩa vụ trả lại bằng cái
gì đó.” Gần như đồng thời, Isaac Abrabanel cũng đưa ra một lời biện hộ
tương tự trong lời chú giải của mình về cuốn Đệ nhị luật, được xuất bản lần
đầu năm 1551: “Chẳng có gì là không xứng đáng về lãi suất… vì kiếm lời
từ tiền, rượu và ngô của mình đều là đúng cả, và nếu ai đó muốn có tiền của
người khác… tại sao một nông dân [người] đã nhận lúa mì để gieo trồng
trên cánh đồng nhà mình lại không đưa người đã cho mình vay 10% nếu
thành công, mà thường thì vẫn luôn thành công như vậy? Đây là một giao
dịch kinh doanh bình thường và đúng đắn.” Một giao dịch không có lãi
suất, ông nói thêm, là dành cho ai đó mà chúng ta nợ họ một sự tử tế đặc
biệt, chẳng hạn như một người đồng đạo thiếu thốn.
Sự sẵn lòng đối mặt với ý tưởng về tiền bạc, xử lý nó một cách trung thực
và duy lý, có gốc rễ sâu xa cả trong Do Thái giáo dòng Kinh Thánh lẫn Do
Thái giáo dòng giáo sĩ. Do Thái giáo không phân chia sự sùng đạo và thịnh
