lịch sử Do Thái. Vào thời Jacob, người ta vẫn mang theo các vị thần gia
đình cùng với mình, nhưng lúc này đã có thể nghĩ về một Chúa dân tộc rồi.
Abraham có những đức tin tôn giáo của riêng mình, nhưng ông lịch thiệp
cống nạp, với tư cách “khách trọ, người ngụ cư” cho các vị thần địa
phương, được gọi chung là “El.” Do đó, ông đóng thuế thập phân cho El
Elyon ở Jerusalem, và ông thừa nhận El Shaddai ở Hebron và El Olan ở
Beersheba.
Việc Jacob nhận cái tên Israel (hay Isra-el) đánh dấu thời điểm
Chúa của Abraham được xác định trên đất của Canaan, liên quan gần gũi
đến con cháu của Jacob, người Do Thái, và chẳng mấy chốc trở thành đấng
Yahweh toàn năng, vị thần của chủ nghĩa độc thần.
Sự thống trị của Yahweh như là tâm điểm lấn át của tôn giáo Do Thái -
nguyên mẫu của “Chúa” duy nhất mà mọi người Do Thái, Kitô và Hồi giáo
thờ phụng ngày nay - được khẳng định một cách từ từ trong giai đoạn tiếp
theo của lịch sử dân tộc này, di chuyển tới Ai Cập và đào thoát ngoạn mục
khỏi cảnh làm nô lệ cho người Ai Cập. Câu chuyện Kinh Thánh ở cuối
Sáng thế ký mô tả cái chết của Joseph, rồi tiếp tục với những hậu quả thảm
khốc của nó ở phần đầu Sách Xuất hành, dường như gợi ý rằng cả quốc gia
này đi tới Ai Cập. Nhưng điều này sai. Rõ ràng là kể cả vào thời Jacob,
nhiều người Habiru hay Hebrew, mà giờ thì chúng ta phải gọi là Do Thái,
bắt đầu định cư lâu dài ở Canaan, và thậm chí đoạt lãnh thổ bằng vũ lực.
Trong Sáng thế ký 34, chúng ta đọc thấy rằng hai con trai của Jacob,
Simeon và Levi, đã tấn công bạo lực thành công vào nhà vua và thành phố
Shechem, điều này cho thấy người Do Thái lần đầu tiên sở hữu một thành
phố tương đối lớn, có thể là nơi chốn sớm nhất cho vị Chúa của dân tộc.
Shechem từng là một thành phố vào thế kỷ 19 TCN, vì nó được nhắc tới
trong một tài liệu Ai Cập từ triều đại Sesostris III (1878-1843 TCN) và sau
này có các bức tường đá xếp. Trên thực tế, Shechem là thành phố đầu tiên
của Canaan được nhắc tới trong Kinh Thánh (Sáng thế ký 12:6-7) và
Abraham có được lời hứa thiêng liêng ở đó. Shechem gần Nablus ngày nay,
một cái tên bắt nguồn từ thành phố mới, hay Neapolis, mà Vespasian xây
năm 72 sau khi tái chinh phạt Palestine. Chúng ta có thể xác định di tích