LỊCH SỬ DO THÁI - Trang 461

Nỗ lực kết hợp được thực hiện bởi một người Do Thái ở Galicia, Nachman
Krochmal (1785-1840), từng tham gia phong trào Wissenschaft buổi ban
đầu, nhưng không chia sẻ quan điểm của phong trào rằng sự hội nhập trí
tuệ của người Do Thái có thể dễ dàng đạt được. Ông cũng là một kiểu
người theo triết lý Hegel, nhưng chịu ảnh hưởng nhiều hơn từ chủ nghĩa
duy lý Maimonides. Quả thực, ông tìm cách cập nhật Guide of the
Perplexed, mặc dù ông rất tự ti về việc công bố hay xuất bản kết quả cập
nhật. Cuối cùng, bản thảo của ông được Zunz chỉnh lý và được in sau khi
ông qua đời năm 1851. Krochmal tin rằng người khai sáng Do Thái và
người Chính thống giáo không đổi mới đều như nhau cả, không thể chấp
nhận được. Người khai sáng Do Thái lấy đi sức sống của Do Thái giáo,
người Chính thống giáo không đổi mới làm cho Do Thái giáo trở nên đáng
ghét; trong tình hình thế kỷ 19, cả hai đều đẻ ra sự bội giáo. Rắc rối là cả
hai loại người Do Thái này đều không hiểu biết gì về lịch sử Do Thái.
Người khai sáng cho rằng nó chỉ là thứ gì đó mà anh học lúc còn nhỏ, rồi
tiếp tục học lịch sử thế tục, “người lớn” khi anh trưởng thành. Người Chính
thống giáo thì hoàn toàn phớt lờ lịch sử - như lời ông, “không có sớm cũng
chẳng có muộn trong Torah.” Cái ông đề xuất là tạo ra một triết lý Do Thái
về lịch sử. Ông theo thuyết phát triển của Hegel, như Marx sẽ sớm làm vậy,
nhưng thay vì biến đổi nó hoàn toàn, ông lại Do Thái hóa nó. Ông chia lịch
sử Do Thái thành ba giai đoạn: phát triển, trưởng thành, rồi suy-giảm-và-
sụp-đổ. Mục đích là để chỉ ra “khi những ngày tan rã và phá hủy đến, trong
chúng ta luôn xuất hiện một tinh thần và cuộc sống mới như thế nào; và nếu
chúng ta ngã, chúng ta đứng dậy và được khích lệ ra sao vì Chúa không
ruồng bỏ chúng ta.” Đây rõ ràng không chỉ là lịch sử thế tục. Nó giống kiểu
bánh xe lịch sử may mắn thời trung cổ xưa kia, hay các vòng phát triển và
suy tàn do Arnold Toynbee phổ biến vào giữa thế kỷ 20. Nhưng Krochmal
giới thiệu một yếu tố Hegel bằng cách bổ sung một sự phát triển đi lên
thông qua tất cả những vòng này - quá trình nhận thức của con người từ
gốc rễ trong bản chất thuần khiết của nó cho tới sự đồng cảm tối thượng với
tinh thần thuần khiết của nó. Mọi lịch sử dân tộc đều cho thấy điều này ở
một mức độ nào đó, nhưng trong khi các dân tộc khác là tạm thời thì người