ra đời vào cuối thiên niên kỷ. Các bộ tộc Do Thái khác nhau hoạt động độc
lập với nhau, và đôi khi giao tranh. Họ có nhiều kẻ thù: kẻ thù xứ Canaan,
các bộ tộc Bedouin xâm lược, mối đe dọa mới từ người Philistine đang xâm
lấn từ bờ biển. Họ cũng phải thay thế người Canaan mà họ đã đánh bại,
khôi phục các thành phố, làm việc trên đất đai. Trong Sách Joshua, Chúa
nói với họ: “Ta đã ban cho các ngươi đất, ngươi không vỡ; những thành các
ngươi không xây mà được ở, những vườn nho, dầu các ngươi không trồng
mà được ăn.”
Điều này được xác nhận khá rõ bằng các cuộc khai quật,
cho thấy người Do Thái kém hơn các tiền nhân Canaan của mình một cách
đáng ngạc nhiên trong lĩnh vực công nghệ dân dụng, nhất là xây dựng và
làm gốm.
Những đứa con Israel đã học hỏi được nhiều điều.
Hơn nữa, Palestine, tuy nhỏ song lại là một đất nước rất đa dạng, được chia
thành 40 vùng địa lý và khí hậu khác nhau.
này vô cùng thú vị và xinh đẹp. Nhưng nó cũng có xu hướng kéo dài sự
chia rẽ giữa các bộ tộc và ngăn cản thống nhất. Truyền thống của người Do
Thái vốn đã ăn sâu bám rễ về bình đẳng, thảo luận tập thể, tranh luận và
tranh cãi kịch liệt, khiến họ phản đối mạnh mẽ ý tưởng về một nhà nước tập
trung, thuế má nặng nề để chi trả cho một quân đội thường trực, chuyên
nghiệp. Họ chuộng lính bộ tộc phục vụ không lương hơn. Sách Thủ lĩnh,
bao trùm hai thế kỷ đầu tiên của công cuộc định cư, tạo ấn tượng rằng
người Do Thái lãnh đạo thay vì thực tế là họ sẵn lòng khoan dung. Các “thủ
lĩnh” không phải là lãnh đạo quốc gia, nối tiếp nhau nắm quyền. Thường thì
mỗi người chỉ quản lý một bộ tộc, và một số người có thể là đồng thời. Nên
mọi liên minh quân sự phải được thương lượng trên cơ sở tình thế, được
tóm tắt qua lời của Barak, người đứng đầu Kedesh-Naphtali, nói với
Deborah chiến binh-nhà tiên tri: “Nếu bà đi với tôi, tôi sẽ đi, nhược bằng bà
không đi với tôi, tôi sẽ không đi.”
Sách Thủ lĩnh, dù không còn nghi ngờ
gì nữa về lịch sử, và chứa đầy các thông tin thú vị về Canaan thời kỳ đồ
đồng cuối, nhưng đã được thêm thắt chất liệu huyền thoại và tưởng tượng,
được trình bày rối rắm, nên khó mà tìm ra được lịch sử liên tục của thời kỳ
này.
