cống. Dẫn đầu là Mordecai Anielewicz 24 tuổi, đứng ra tuyển mộ 750
chiến binh, kiếm được chín khẩu súng trường, 59 khẩu súng ngắn và một ít
lựu đạn. Đảng Quốc xã quyết định phá hủy ghetto vào ngày 19 tháng 4 năm
1943, sử dụng lực lượng SS có vũ trang. Đến lúc này, chỉ còn 60.000 người
Do Thái còn lại ở đấy. Trong cuộc chiến đấu tuyệt vọng sau đó, chủ yếu
dưới lòng đất, họ đã giết 16 người Đức và làm bị thương 85 người.
Anielewicz bị giết ngày 8 tháng 5, những người còn lại trụ thêm được tám
ngày, khi đã có vài ngàn người Do Thái chết trong đống đổ nát. Một số
nước châu Âu có quân đội được trang bị tốt, nhưng đã không chống lại
Đảng Quốc xã suốt một thời gian dài.
Thậm chí có một cuộc nổi dậy trong trại Auschwitz ngày 7 tháng 10 năm
1944. Người Do Thái làm việc trong một nhà máy Krupp lén mang thuốc
nổ vào; thuốc nổ được biến thành lựu đạn và bom qua bàn tay khéo léo của
các tù binh chiến tranh Xô Viết. Cuộc nổi dậy do các Sonderskommando
của Lò thiêu số III và số IV tiến hành. Họ cho nổ tung Lò thiêu số III và
giết chết ba lính SS. Khoảng 250 người Do Thái bị lính gác giết hại, nhưng
27 người đã trốn thoát. Bốn cô gái Do Thái mang thuốc nổ vào bị tra tấn
hàng tuần lễ, nhưng nhất định không khai. Roza Robota, chết do bị tra tấn,
truyền đi thông điệp cuối cùng của mình: “Hãy mạnh mẽ và dũng cảm.”
Hai người sống sót trong các cuộc tra tấn nhưng đã bị treo cổ trước mặt tất
cả phụ nữ trong trại, một cô kêu “Trả thù!” lúc chết.
Nhưng như một quy luật, không hề có sự phản kháng trong bất cứ giai đoạn
nào của quá trình tàn sát. Người Đức luôn tấn công đột ngột, bằng sức
mạnh áp đảo. Người Do Thái tê liệt vì khiếp sợ và tuyệt vọng. Một nhân
chứng tại Dubno (Ukraine) viết:
Ghetto bị một đơn vị SS lớn và số dân quân Ukraine đông gấp ba lần bao vây. Rồi đèn hồ
quang trong và xung quanh ghetto được bật lên… Mọi người bị xua ra ngoài vội vàng đến
mức trẻ con đang ngủ trên giường bị bỏ lại sau. Trên đường phố phụ nữ gào khóc tìm con, con
gào khóc tìm cha mẹ. Điều đó không ngăn được quân SS dẫn mọi người chạy dọc theo đường
