Tất cả người tù phạm tội thông thường được cử ra làm những công việc
chung như: quét sân, nấu bếp, mang thức ăn cho các trại tù, làm việc ở
phòng thư ký tòa án, đều bị nhốt vào trong xà lim. Một lúc sau, cánh cổng
nhà tù mở rộng, chiếc xe tải đi qua cổng, dừng lại trên đường vòng và
người ta nghe thấy những tiếng động nặng nề của những chiếc quan tài bị
kéo xuống vỉa hè lối đi. Chiếc xe tải đi theo đường vòng đỗ lại một chỗ, rồi
lại di chuyển, nhưng lần này các quan tài đã có xác người chết.
Cánh cổng lại rít lên ghê rợn lần nữa. Một toán cảnh binh đi đều, bước
chân vang đập vào bức tường của con đường vòng, một lệnh phát ra, tiếng
báng súng đập xuống nền gạch lát. Đội quân hành quyết đã sẵn sàng thực
hiện mệnh lệnh.
Tất cả mọi vật đều im lặng. Những người tù trong các xà lim lắng tai
nghe tiếng động. Những người không có nhiệm vụ đều phải ở nguyên tại
chỗ, chờ những tên làm nhiệm vụ chủ chốt đến. Một cánh cửa nhỏ khẽ động
mở ra, tiếng bước chân trên lối đi rải đá sỏi ở sân đằng trước, sau đó là tiếng
cửa song sắt rít lên: Phiên tòa bắt đầu xét xử.
Thảm kịch xẩy ra rất nhanh. Một tiếng rì rầm mơ hồ vang ở tầng hầm
của nhà tù, tiếng cửa một gian xà lim mở ra rồi đóng ngay lại, những bước
chân vang trong phòng tiếp người nhà tù nhân.
Cả nhà tù nín thở. Lúc này không còn phân biệt chính trị hay thường
phạm, ai cũng hướng về phía người tù bị dẫn đến “cái bẫy” khủng khiếp ấy
để rồi khi ra đã là một xác chết.
Vài phút trôi qua. Có thể là năm hay mười phút. Nếu có nhiều người bị
xử tội thì phiên tòa cũng chỉ diễn ra trong 15 phút là cùng. Mười lăm phút
ấy như kéo dài vô tận. Sau đó tiếng động cánh cổng, bước chân người xa
dần. Phiên tòa đã kết thúc. Đôi khi người ta chỉ còn nghe được vài tiếng kêu
thất vọng hay phản kháng, rồi nhanh chóng tắt ngấm ngay. Những cánh cửa
sắt ở phòng xà lim khác lại rít lên, những bước chân lạo xạo trên đường rải
đá sỏi, cánh cửa nhỏ thông ra đường đóng lại và ba “ông quan tòa” đã thanh
thản đi dưới ánh mặt trời ở ngoài phố. Trong khi đó những người tù khác
đang vội vã viết lá thư cuối cùng gửi cho người thân.