Người Công Giáo phải ngợi khen và cảm tạ Thiên Chúa vì những thành
quả của Công Ðồng Vatican II và vì các phong trào canh tân xuất phát
trong Giáo Hội Công Giáo kể từ đó trở đi. Tuy nhiên, cũng có một số khó
khăn và khủng hoảng theo sau công đồng. Một số người nhận định rằng,
khi Ðức Gioan XXIII “mở cánh cửa” của Giáo Hội Công Giáo để “gió
mới” thổi vào, thì ngoài Chúa Thánh Thần còn có một số điều phiền toái
cũng theo sau. Ðức Gioan XXIII cảnh giác về sự xuất hiện của các ngôn sứ
“u ám và chết chóc,” nhưng chúng ta không thể ngây thơ quên đi những
khó khăn trầm trọng bắt đầu gây khó khăn cho Giáo Hội Công Giáo sau
Công Ðồng Vatican II.
Phải nói ngay là một số khó khăn trầm trọng được phát sinh từ sự hiểu
lầm hoặc áp dụng sai lầm những gì công đồng thực sự chỉ dạy. Ðó là lý do
tại sao cần phải học hỏi văn kiện của Công Ðồng Vatican II. Nhiều người
Công Giáo tin tưởng hoặc hành động theo những điều mà họ cho là đúng
với tinh thần Công Ðồng Vatican II nhưng thực sự đã vi phạm điều công
đồng dạy bảo. Một số người Công Giáo khác lại cho rằng những dạy bảo
chính thức chỉ là điểm khởi đầu, vì thế họ có thể tiếp tục triển khai và theo
đuổi các ý tưởng mới không dựa trên nền tảng các văn kiện công đồng. Bài
học mà Giáo Hội Công Giáo cần phải nhớ, đó là, chỉ những gì Công Ðồng
Vatican II thực sự giảng dạy mới được Chúa Thánh Thần đảm bảo, và
người Công Giáo cần sự hướng dẫn và khôn ngoan của huấn quyền hay
quyền giảng dạy của Giáo Hội Công Giáo để thi hành giáo huấn của công
đồng một cách chính xác, hoặc để khởi sự một hướng đi mới.
Cũng vậy, cần phải hiểu rằng nhiều khó khăn trong Giáo Hội Công
Giáo kể từ Công Ðồng Vatican II thì không dính dáng gì đến công đồng,
nhưng đó là các khó khăn tạo nên bởi một nền văn hóa ngày càng trần tục
và vô thần mà Giáo Hội đang ở trong đó. Thật vậy, nếu không có Công
Ðồng Vatican II, Giáo Hội Công Giáo sẽ ở vào tình trạng tệ hại hơn nữa
trong việc đối phó với các thử thách ở bên ngoài Giáo Hội.
Chúng ta hãy tóm lược một số khó khăn phát sinh từ 1965 có thể liên
hệ đến Công Ðồng Vatican II hoặc do sự hiểu lầm công đồng. Nhiều khó
khăn phát sinh vì đã hiểu sai lầm về điều công đồng dạy bảo về cách cởi