cầu viện bên Tiêm về, để đánh Nặc-Tha. Nặc-Tha phải chạy, chẳng bao lâu
rồi mất, Nặc-Nguyên bèn làm vua Cao-mên. Đời Nguyễn Võ-vương năm
Canh ngọ (1750) Nặc-Nguyên cất binh xông vào Côn-man (thuộc đất Bình-
thuận bây giờ). Năm Quý-dậu (1753) Võ vương sai Thống soái là Thiện
Chinh và tham mưu là Nguyễn-cư-Trinh đem binh năm doanh đi đánh. Bốn
phủ Lôi-lạp, Tằm-bôn, Cầu-nam, Nam-vinh đều xin hàng. Nặc Nguyên phải
trốn Ông Cư Trinh chiêu phủ dân Côn man, hộ tống hơn 5000 người về
đóng ở núi Ba đình. Đến sau Trương phúc Du vào thay Thiện Chính làm
Thống soái, lại đến đánh thành Nam vinh, Nặc Nguyên phải chạy ra Hà-tiên
nương nhờ Mạc-thiên-Tứ xin dâng hai phủ Tầm bôn, Lôi-lạp để chuộc tội.
Ông Nguyễn-cư-Trinh tâu việc ấy về triều xin hộ. Võ vương bèn sai rút quân
về. Đó là việc năm Đinh sửu (1757) vậy.
Sang năm sau Mậu dần (1758). Nặc-Nguyên mất, người chú họ là Nặc
Nhuận quyền coi việc nước, lại dâng 2 phủ Trà vinh. Ba thắc, Nặc Nhuận
chẳng bao lâu bị người con rể là Nặc Hinh giết chết. Con Nặc Nhuận là Nặc
tôn phải chạy ra Hà tiên. Mạc thiên Tứ tâu về triều xin cho Nặc Tôn được
tập phong. Vương bèn sai tướng sĩ 5 doanh hộ tống Nặc Tôn về nước. Nặc
Tôn bèn dâng đất Tầm bôn long và cắt 5 phủ Hương áo, Cần bột, Chân sâm,
Sái mạt, Linh quynh để tạ ơn Mạc thiên Tứ, nhưng Thiên tứ cũng lại dâng cả
về triều. Ông Trương phúc Du và ông Nguyễn cư Trinh xin dời doanh Long
hồ (nguyên ở xứ Cái bầu châu Định viễn) đến xứ Tằm bào (nay là tỉnh lỵ
Vĩnh long) Ơ sa đu thì đặt làm đạo Đông khẩu ở Tiền giang thì đặt làm đạo
Tân châu, ở Hậu giang thì đặt làm đạo Châu đốc (Năm Minh mệnh thứ 13
(1832) láy đất Tân châu Châu đốc và tách 2 huyện ở phủ Định viễn (nguyên
thuộc Vĩnh long mà đặt ra làm tỉnh An giang, Gia định, Biên hoà, Định
tường, Vĩnh long, An giang, Hà tiên đó là Nam kỳ lục tỉnh) lấy 5 phủ Hương
áo thuộc về Hà tiên, đặt làm đạo Long xuyên và đạo Kiên giang.
Đó là nước ta đã lấy được toàn cảnh Nam-kỳ ngày nay mà bước đường
nam tiến đã là đến giáp tận bờ bể Nam vậy.
Tục Chân lạp sùng tín đạo Phật, vốn từ nước Phù nam khi xưa truyền
lại, trong nước chùa quán rất nhiều. Chỗ vua ở, chôn gỗ làm trại, đắp đất
