Vượt ngục về kháng chiến
Tháng 10-1946, ba tù nhân vượt ngục trên một.chiến thuyền nhỏ. Hai
lính Pháp dùng chiếc thuyền 6 tay chèo đuổi theo. Lúc ấy nhà tù chưa có
xuồng máy. Sau vài giờ chúng đuổi kịp tốp vượt ngục, nhưng rồi tất cả
không trở về. Một con sóng lớn đã nhận chìm hai chiếc thuyền vào dòng
xoáy của hải lưu. Tình cờ, một chiếc tàu chở dầu của Hoa Kỳ đã vớt được
mấy người lính và tù nhân đang hấp hối. Họ được đưa cả về Thái Lan.
Cũng trong mùa gió chướng năm ấy, ông già Huệ, người tù án lưu quê ở
miền Tây Nam Bộ đã trốn lên núi đóng bè thân cây chuối rừng, một mình
vượt biển, lênh đênh trên biển 16 ngày liền, nắng thiêu cháy da. Hết lương
thực, cạn nước ngọt, ông phải rình bắt những con cá vô tình nhảy lên bè mà
ăn sống cầm hơi. Khi sức tàn, lực kiệt thì sóng đẩy dạt vào bán đảo Mã Lai.
Những người du kích Mailaixia đã cứu ông. Ông ở lại chiến đấu trong đội
quân du kích chống thực dân Anh và bị bắt trong một trận càn. Thực dân
Anh trao trả ông cho chính quyền Pháp và ông bị đày trở lại Côn Đảo ít lâu
sau ông lại vượt ngục rồi mất tích.
Anh Mười Bù cùng một tốp thường phạm cũng đã thả bè vượt ngục vào
cuối mùa gió chướng. Năm ấy gió chướng hết sớm, bè các anh bị trôi ra
phía biển Đông. Hết nước ngọt và lương thực, cùng đường, người hấp hối
sắp chết phải trở thành nguồn sống cho những người còn lại. Một chiếc tàu
tuần dương hạm của nước Anh trên đường tới Xanhgapo đã vớt được
những người sống sót và trao trả cho Pháp. Bị đày trở lại Côn Đảo, Mười
Bù lại tiếp tục chuẩn bị vượt ngục.
Ngày 31-1-1947, tàu chở hàng Goeland của Pháp đã vớt được 2 tù nhân
vượt ngục trên một chiếc bè. Báo cáo số 774/P ngày 7-2-1948 của Giám
đốc nhà tù cho biết, hai tù nhân này trên một hòn đảo nhỏ, ngắt lá rừng và
bắt cá biển để ăn, chờ đến khi gió chướng thổi mạnh mới thả bè về đất.
