và biên soạn chương trình lý luận Mác-lênin huấn luyện cho anh em. Ít lâu
sau, phần lớn anh em bị điều ra làm ở kíp xe chỉ, tước chỉ trong Banh III,
một số bị điều ra các sở ngoài, một số đồng chí vẫn còn bị cấm cố. Chi bộ
vân duy trì các lớp học, bố trí giảng viên theo từng kíp công việc để huấn
luyện cho nhau. Tối về khám, Ban tuyên huấn khu cấm cố còn làm báo
miệng đọc cho nhau nghe, gây không khí lạc quan tin tưởng.
-----------------------
1. Trên đường đi đày Côn Đảo, chi bộ Sơn La và chi bộ Hỏa Lò đã sáp
nhập lại, chi ủy có 5 người do đồng chí Quỳnh Tây (tức Ngô Ngọc Du) làm
Bí thư. Lúc ấy Chi bộ đặc biệt là Trung tâm lãnh đạo ở Côn Đảo.
Trong đoàn tù Sơn La - Hỏa Lò có nhiều đồng chí đã tham gia làm báo
bí mật và công khai của Đảng. Anh em tập hợp hơn 20 người, mở lớp huấn
luyện cán bộ làm báo. Lớp học không có thầy, anh em tự nghiên cứu xây
dựng chương trình và thảo luận với nhau, trọng tâm là hai phần: Nghiên
cứu học tập và Nghiệp vụ báo chí. Lớp học nghiên cứu tổng quát lịch sứ
văn học thế giới chú ý phân tích đặc điểm văn hóa của các chế độ xã hội.
Những nét lớn của lịch sử văn học Việt Nam cũng được nghiên cứu và thảo
luận sôi nổi.
Sau khi nghiên cứu kỹ phần văn họe, các học viên thảo luận về nghiệp
vụ báo chí từ các thể loại, cách trình bày cho đến việc tổ chức in ấn, phát
hành... Có người từng học ở Liên Xô về, có người là học trò trực tiếp của
đồng chí Nguyễn Ái Quốc, có người học ở trong các nhà tù, có người
trường thành trong cuộc đấu tranh cách mạng; mỗi người góp vào một ý,
vận dụng tất cả kinh nghiệm làm báo bí mật và công khai trong thời kỳ Mặt
trận dân chủ Đông Dương (1936-1939) để xây dựng chương trình. Nhiều
đồng chí dự lớp huấn luyện này đã trở thành những cây bút của báo Đảng
sau Cách mạng tháng Tám (1945).
Ở Banh III lúc ấy còn có 12 binh sĩ yêu nước tham gia cuộc khởi nghĩa
Đô Lương (31-1-1941) do Đội Cung lãnh đạo. Ban lãnh đạo đã giao cho tổ
chức cứu tế ở Banh III phải tìm mọi cách giúp đỡ và phân công một đảng
viên trực tiếp giác ngộ chủ nghĩa cộng sản cho anh em. Dưới sự lãnh đạo
