Trong thời kỳ này, Tổ binh vận còn mở được một lớp tập huấn luyện
chiến tranh nhân dân cho binh lính người Phi. Từ môi đồng cảm giữa hai
dân tộc cùng chung kế áp bức là thực dân Pháp cộng với lòng cảm phục
những người tù Côn Đảo, binh lính người Phi đã thích thú tìm hiểu về cuộc
kháng chiến chống Pháp của nhân dân Việt Nam; về Chủ tịch Hồ Chí
Minh, về Đại tướng Võ Nguyên Giáp; tìm hiểu về kinh nghiệm giành chính
quyền, kinh nghiệm kháng chiến bảo vệ nền độc lập dân tộc.
Bài học về chiến tranh nhân dân được những người lính Phi đặc biệt
quan tâm. Có tốp lính dẫn tù binh đi làm đã thay phiên nhau, người gác,
người ngồi vây quanh nghe tù nhân giảng bài. Khi những “người thầy” này
bị phạt trong biệt lập thì chính họ vừa canh gác tiếp tế, liên lạc, vừa nghe
giảng qua khe cửa sắt. Sau này, khi thực dân Pháp thất bại ở Điện Biên
Phủ, nhiều binh lính gốc Phi đã trở về tham gia cuộc đấu tranh võ trang
giành độc lập của nhân dân Angiêri. Cách mạng thành công, trở thành
những người lãnh đạo Nhà nước và quân đội Angiêri, họ viết thư sang Việt
Nam cám ơn những người tù kháng chiến thời ấy đã truyền cho họ hiểu biết
về sức mạnh đoàn kết của một dân tộc và kinh nghiệm về chiến tranh nhân
dân để giải phóng dân tộc mình khỏi ách nô lệ.
-----------------------
1 Báo cáo tình hình địch, ta ở Côn Đảo. Hồ sơ lưu trữ tại Cục lưu trữ
Trung ương Đảng, ký hiệu C.10Đ127-ST08-27.
Ban ngoại vận ở khối tù án trong nhiều năm đã tổ chức được những cơ
sở tin cậy trong số gác ngục, công chức và gia đình họ. Vợ chồng y tá Lộc
đã mua giúp rađiô và đặt tại nhà mình cho anh em tù kháng chiến nghe tin
tức. Cô Kim Châu, con giám thị 14 Cư thường mở rađiô cho nhóm tù nhân
ở Nhà Thương nghe. Các anh Lý, Huỳnh Phò cũng tổ chức nghe tin tức qua
rađiô ở nhà ông Trần Văn Thiều ở kho bạc và ở nhà gácdang Sami gốc Ấn
Độ. Anh Minh Nam (tức Lê Xuân Cương) ở Nhà Thương là một trong
những đầu mối tổng hợp tin tức cho Đảo ủy. Anh Ngô Xiêm tổ chức in tin
nhanh tại Khám Chỉ Tồn Banh I. Hai em Đào Ngọc Minh và Đào Quang
Cường (sau này là nhà báo Mai Lê Cường), con bà Bùi Thị Quý cũng tham
