11- 1958 ngụy quyền Sài Gòn đặt tất cả các nhà lao cùng toàn bộ nhân viên
giám thị trở lại thuộc quyền quản trị của Bộ Nội vụ (Sắc lệnh 535-TP). Các
nhà lao lúc đó được mang tên khá mị dân là Trung tâm huấn chính Ban đầu,
Trung tâm huấn chính Côn Sơn được tổ chức theo hai cấp:
– Ban Quản đốc Trung tâm Huấn chính là bộ máy cai trị của ngụy quyền
gồm Quản đốc, Ban hướng dẫn học tập và tác động tinh thần, Ban Giám thị
và Ban khai thác.
– Ban chấp hành đoàn là tổ chức tự quản của tù nhân, gồm những người
tù cam chịu làm tay sai cho địch. Dưới Ban chấp hành đoàn còn có Ban
chấp hành toán ở mỗi phòng. Mỗi toán lại được chia thành nhiều nhóm,
môi nhóm chia thành nhiều tổ dể quản lí đến từng người tù.
Năm 1960, ngụy quyền thành lập Trung tâm cải huấn Côn Sơn trực
thuộc Nha tổng quản đốc các Trung tâm cải huấn với 2 trung tâm: Trung
tâm cải huấn I giam tù câu lưu (không án) và Trung tâm cải huấn II giam tù
án. Trung tâm cải huấn I do tên Phạm Sau, Trưởng đoàn cán bộ cải huấn
của Nha Tổng Quản đốc các Trung tâm cải huấn biệt phái làm Trưởng
trung tâm. Trưởng các trại là hạ sĩ quan quân đội và nhân viên công an biệt
phái. Có thời gian, mỗi trại tù câu lưu chúng bố trí cả 3 tên làm đồng
trưởng trại (quân đội, công an và cải huấn) để trực tiếp phụ trách các mặt:
quản trị tù nhân, duy trì an ninh và cải tạo tư tưởng. Năm 1961, Phạm Sau
bị cách chức. Trưởng trung tâm cải huấn I do một sĩ quan quân đội đảm
trách.
Trung tâm cải huấn II do Nguyễn Văn Thà làm Giám thị trưởng, dưới
quyền có 62 giám thị cải huấn (số liệu ngày 16-7-1963), trong đó có những
tên khét tiếng ác ôn như Lê Văn Khương - Phó giám thị, Lê Văn Tốt -
Trường ban an ninh trung tâm cải huấn II, Đỗ Văn Phục - Phó ban an ninh
trung tâm cải huấn II...
Thực dân Pháp rút đi, để lại 3 trại giam chính: Lao I, Lao II, Lao III và
nhiều lao phụ. Riêng Lao III có một lao chính, một lao phụ (Annexe du
Bagne III), và 2 dãy biệt lập (Chuồng Cọp Pháp). Lao III chính được sửa
chửa và sử dụng vào tháng 7-1959 mang tên Lao IV. Năm 1960, ngụy
