thống nhất Tổ quốc mà Chủ tịch Hồ Chí Minh là biểu tượng đã trở thành lẽ
sống mà anh tin đến trọn đời, trọn đạo.
Trại I khi ấy có đủ mặt cán bộ từ cấp Xứ ủy, Khu ủy, Tỉnh ủy, Huyện ủy
cho đến quần chúng cách mạng ở tất cả các tỉnh, từ Quảng Trị đến Cà Mau,
Rạch Giá. Hình thức tổ chức buổi đầu chưa phải là chi bộ mà là những Ban
lãnh đạo bí mật trong từng phòng, trên cơ sở tín nhiệm và liên hiệp giữa các
địa phương: từng tỉnh, liên tỉnh, các miền (miền Trung, miền Đông Nam
bộ, miền Tây Nam Bộ và Sài Gòn - Gia Định), để tập hợp ý kiến, thống
nhất chủ trương.
Chưa có Nghị quyết của tổ chức Đảng về chủ trương và hình thức đấu
tranh trong tù, những người tù chính trị chống ly khai truyền miệng nhau
học Kinh nhật tụng của người chiến sĩ, xem đó là tiêu chuẩn về phẩm chất
đạo đức của người chiến sĩ cách mạng trong tù. Kinh nhật tụng gồm 12
phần, 196 câu theo thể song thất lục bát, do Khương Hữu Dụng biên soạn
với sự cộng tác của Nguyễn Đình và Nguyễn Đình Thư, xuất bản tại Liên
khu V tháng 5-1946, trên cơ sở tập Tuyên truyền Việt Minh (Tủ sách huấn
luyện, Việt Bắc, 1944), được những người tù chính trị Côn Đảo xem như
một "cẩm nang để ứng xử trong mọi tình huống, như một vũ khí sắc bén để
đấu tranh một mất một còn với kẻ thù, để trui rèn phẩm chất cách mạng,
giáo dục tình đồng chí và nhân cách con người".
Đầu năm 1958, bọn cải huấn mở đợt trắc nghiệm tư tưởng tù chính trị
Trại I bằng cách đánh dấu chữ “o”, chữ Chúng phát cho mỗi người một
mảnh giấy và bảo: “Ai theo quốc gia thì đánh chữ “+”, ai theo cộng sản thì
đánh chữ “o”. Trong lúc chưa có sự chỉ đạo tập trung, thống nhất, anh Hồ
Bồi (ở Phù Mỹ, Bình Định) đã nêu ý kiến: “Cái gì địch muốn thì ta không
làm, cái gì địch không muốn thì ta làm”. Ý kiến của Hồ Bồi trở thành
phương châm hành động của mỗi người tù chính trị, khi phải đối phó với
thủ đoạn mới của địch, nhất là trong trường hợp bị phân tán hoặc thiếu sự
chỉ đạo tập trung, thống nhất. Hầu hết anh em chọn chữ “o” làm thất bại
một lần nữa âm mưu phân hóa của địch .
