KẾT LUẬN
Quần đảo Côn Lôn cũng như các quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa là một
bộ phận không thể tách rời của Tổ quốc Việt Nam. Ngay từ khi lập nghiệp
ở phương Nam, các triều đại phong kiến nước ta đã mờ mang, khai thác,
xây dựng và bảo vệ quần đảo, thực hiện chủ quyền của mình một cách
thường xuyên liên tục để biến quần đảo Côn Lôn thành một nơi trù phú,
tham gia quá trình phát triển chung của đất nước. Việc tổ chức Đội Hoàng
Sa để thống lĩnh các quần đảo với tư cách là một đơn vị hành chính - kinh
tế đặc biệt; việc tổ chức cuộc nổi dậy của binh lính và cư dân trên đảo
chống hành động xâm lược của Công ty Đông - Ân thuộc Anh ngày 3-2-
1705 đời chúa Nguyễn Phúc Chu chứng tỏ điều đó.
Thực ra, quần đảo Côn Lôn chỉ rơi vào tay thực dân Pháp từ ngày 28-11-
1862, đúng 74 năm sau khi ký kết Hiệp ước Vécxai, hiệp ước đầu tiên của
Nguyễn Ánh ký với nước Pháp, không có giá trị về mặt pháp lý cũng như
trên thực tế. Từ ngày đó, thực dân Pháp đã lựa chọn Côn Đảo làm nơi xây
dựng nhà tù để khủng bố và tiêu diệt bất kê lực lượng cách mạng nào dám
chống lại chúng. Nhà tù Côn Đảo là con đẻ của chế độ thực dân Pháp ở
Đông Dương, một công cụ đàn áp để bảo vệ chính quyền thực dân. Cũng từ
đó, Nhà tù Côn Đảo trở thành một chiến trường đặc biệt, nơi diễn ra cuộc
chiến đấu vô cùng ác liệt, một mất một còn của những người yêu nước Việt
Nam bị giặc tù đày chống lại bọn cướp nước.
Từ ngày thành lập, Nhà tù Côn Đảo đã là tấm gương phản chiếu trung
thành những bước thăng trầm trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc của
nhân dân ta qua các thời kỳ. Mở đầu cuộc đấu tranh trường kỳ chống thực
dân xâm lược ở Côn Đảo là cuộc khởi nghĩa toàn đảo ngày 23-6-1862,
nhân dân hải đảo nhất tề đứng lên phá tan nhà tù, đuổi quân Pháp ra khỏi
quần đảo, thể hiện ý chí quật cường, không cam chịu làm nô lệ của nhân
dân Côn Đảo.
