Tổ chức đấu tranh, giành quyền sống
Sau khi thành lập chi bộ, những người cộng sản ở Côn Đảo tiếp tục thảo
luận vấn đề đấu tranh trong tù.
Một số người cho rằng ở Côn Đảo không thể đấu tranh bằng hình thức
tuyệt thực, lãn công, bãi công được mà chỉ có thể bạo động cướp chính
quyền. Quan điểm này được viết thành tài liệu và đưa ra thảo luận rộng rãi,
song nhiều ý kiến kiên quyết phản đối quan điểm trên.
Đồng chí Nguyễn Hỡi viết nhiều bài trên báo Tiến Lên khẳng định rằng:
ở Côn Đảo không thể có động cướp chính quyền được mà chỉ có thể tập
hợp lực lượng, lãnh đạo đấu tranh bằng các hình thức lãn công, bãi công,
tuyệt thực đòi cải thiện chế độ lao tù. Quan điểm này được số đông tù cộng
sản tán thành và trở thành phương hướng chỉ đạo của chi bộ.
Giữa năm 1933, gần 100 tù cộng sản từ Khám Lớn (Sài Gòn) bị đày ra
Côn Đảo sau vụ án 121 đảng viên Đảng Cộng sản Đông Dương chấn động
dư luận. Cuối năm 1933, thực dân Pháp đày 200 tù chính trị ở Sơn La và
Hỏa Lò (Hà Nội) ra Côn Đảo. Nhà tù Côn Đảo trở thành nơi tập trung đày
ải một phần lớn cán bộ, đảng viên và các đồng chí lãnh đạo của Đảng Cộng
sản Đông Dương lúc đó.
Chi bộ có thêm nhiều cán bộ lãnh đạo xuất sắc như Ngô Gia Tự, Phạm
Hùng, Nguyễn Công Thương (Lê Văn Lương), Lê Quang Sung, Nguyễn
Chí Diễu, Trần Quang Tặng... Ngô Gia Tự tham gia ngay cuộc tranh luận
về vấn đề đấu tranh trong tù, đồng chí khẳng định: “Phải đấu tranh giành
lấy quyền sống, không thể để cho bọn chúa ngục muốn làm gì thì làm!”.
Qua thực tiễn tổ chức và đấu tranh ở các nhà tù Sơn La, Hỏa Lò (Hà
Hội) và Khám Lớn (Sài Gòn), với sự đóng góp của nhiều cán bộ có trình độ
lý luận, cuộc thảo luận đã xác định rõ mục tiêu đấu tranh trong tù, một loại
hình đấu tranh mới mẻ và đặc biệt đối với những người cách mạng Việt
Nam. Đấu tranh trong tù được xác định là một bộ phận trong toàn bộ cuộc
