tổ chức công nhân quốc tế thường trực lấy tên là Hội Liên hiệp Lao động
quốc tế (Quốc tế I), bầu ra một Ban chấp hành trung ương có nhiệm vụ
khởi thảo tuyên ngôn và điều lệ. Mác là người lãnh đạo hội nghị, được bầu
vào thường vụ của Ban chấp hành trung ương với tư cách là một nhà hoạt
động nổi tiếng của phong trào cách mạng Đức. Trong đó còn có những đại
biểu xuất sắc của các công đoàn Anh, công nhân Pháp và của các nước
khác, tổng cộng 32 người. Việc khởi thảo tuyên ngôn và điều lệ được trao
cho một tiểu ban, trong đó có Mác, nhà cách mạng lỗi lạc và có uy tín lớn
lao trong giai cấp vô sản.
Mục đích của Quốc tế là: “đoàn kết toàn thể giai cấp công nhân có
tinh thần chiến đấu ở châu Âu và châu Mỹ thành một đạo quân to lớn duy
nhất”.
Trong điều kiện giai cấp công nhân còn phân tán thành nhiều phe
phái, chịu ảnh hưởng của nhiều quan điểm khác nhau thì Quốc tế cần phải
có “một cương lĩnh không đóng cửa” để tập hợp họ lại và nâng cao dần
trình độ hiểu biết về chính trị của công nhân. Vận dụng một cách mềm dẻo
và trung thành với những nguyên lý cơ bản đã được đề ra trong Tuyên ngôn
của Đảng Cộng sản, Mác đã hoàn thành nhiệm vụ khó khăn đó. Ngày 1-11-
1864, dự thảo của Mác được Ban chấp hành trung ương nhất trí thông qua,
trở thành Tuyên ngôn và Điều lệ chính thức của Quốc tế.
2. Tuyên ngôn thành lập và điều lệ của Quốc tế thứ nhất
Trong Tuyên ngôn thành lập, Mác đã dùng tài liệu thực tiễn để đập tan
luận điệu của giai cấp tư sản cho rằng nếu tổng số nhập khẩu và xuất khẩu
của nước Anh tăng lên 50% thì ở đó không còn nạn nghèo nàn nữa. Trong
xã hội tư bản, mọi sự cải tiến máy móc, áp dụng khoa học vào sản xuất,
chinh phục thuộc địa, mở rộng thị trường, buôn bán tự do… đều không thể
xóa bỏ được nạn nghèo khổ của quần chúng lao động. Mà trái lại, trên cơ
sở xấu xa hiện nay, bất cứ sự phát triển mới nào của sức sản xuất, của lao
động cũng đều nhất định làm cho sự đối lập trong xã hội sâu sắc hơn, đều
nhất định khoét sâu thêm sự đối kháng trong xã hội.
