dân Tây Ban Nha đã khống chế toàn quần đảo. Chúng đã xây dựng và củng
cố ách thống trị thực dân ở đây suốt 250 năm.
2. Nền thống trị của thực dân Tây Ban Nha
Trong thời kỳ xâm lược của chủ nghĩa tư bản, các giáo sĩ Tây Ban Nha
đã hoạt động tích cực góp phần vào việc chinh phục và thống trị thuộc địa.
Các quốc vương phong kiến và các thủ lĩnh bộ tộc là những kẻ đầu tiên tin
theo tôn giáo mới là đạo Kitô. Đạo Ítxlam lúc này cũng đang gây thế lực ở
những đảo phía Nam do ảnh hưởng từ Inđônêxia tới. Nhưng đạo Ítxlam lập
tức bị ngăn chặn, bị đẩy lui bằng vũ lực và cả bằng giáo lý của tôn giáo
mới. Đến giữa thế kỷ XIX, đạo Ítxlam hoàn toàn thất bại, nhường quyền
thống trị cho đạo Kitô trên quần đảo này. Thực dân Tây Ban Nha bắt các tù
trưởng phải buộc cả bộ tộc theo đạo Kitô.
Từ năm 1570, Philippin bị đặt dưới ách thống trị của Tây Ban Nha.
Chế độ thác quản
(encommiendas) đặt nhân dân Philippin dưới quyền thống trị của bọn
thực dân một cách trực tiếp, cư dân không làm cho thủ lĩnh, cho bộ tộc của
họ nữa mà làm cho bọn thực dân Tây Ban Nha.
Nhân dân Philippin phải gánh vác thuế má rất nặng nề. Theo quy định,
đàn ông từ 16 đến 60 tuổi phải đóng 10 rêan cho chính quyền, ngoài ra phải
đóng 1 rêan cho nhà thờ, và 1 rêan cho ngân khố huyện. Thuế này có thể trả
bằng tiền hay bằng sản phẩm. Bọn thống trị thực dân lại thích thu bằng hiện
vật vì chúng có thể tha hồ trả giá rẻ và đong đếm gian lận.
Nông dân ngoài việc nộp thuế thu hoạch, thuế thân còn phải gánh vác
nhiều nghĩa vụ tạp dịch. Chế độ lao dịch một năm quy định là 52 ngày,
nhưng thực tế bao giờ cũng vượt quá số thời gian đó. Hàng ngàn nông dân
phải bỏ nhà cửa, ruộng vườn lên rừng đẵn gỗ, đóng thuyền, khai mỏ, làm
đường, làm cầu để kiếm sống.
Nạn bắt người làm nô lệ bán sang châu Mỹ là hiện tượng dã man xẩy
ra thường xuyên ở xứ này. Cuộc sống khổ cực đẩy nòng dân lên con đường
