Chương X - CÔNG XÃ PARI (1871)
Đầu những năm 70 của thế kỷ XIX là thời kỳ chuyển biến
quan trọng trong lịch sử thế giới. Chủ nghĩa tư bản được xác lập
ở châu Âu, Bắc Mỹ, Nhật Bản và bắt đầu chuyển sang giai đoạn
đế quốc chủ nghĩa. Phong trào công nhân cũng bước vào giai
đoạn mới được đánh dấu bằng cuộc cách mạng vô sản năm 1871
ở Pháp và sự thành lập Công xã Pari, nhà nước vô sản đầu tiên
của giai cấp công nhân thế giới.
I - CUỘC CHIẾN TRANH PHÁP – PHỔ VÀ SỰ
SỤP ĐỔ CỦA ĐẾ CHẾ II
Cuối tháng 6-1870, Đế chế II bước vào thời kỳ khủng hoảng sâu sắc.
Khi chiến tranh Pháp-Phổ mới bắt đầu, nhân danh Quốc tế I, Mác đã
gửi lời kêu gọi công nhân toàn thế giới. Trong lời kêu gọi đó, Mác phân
tích tính chất của chiến tranh và nêu rõ rằng trong giai đoạn đầu, về phía
Đức, cuộc chiến tranh đó là tiến bộ bởi vì Napôlêông III
trong nhiều năm đã cản trở sự thống nhất nước Đức, kìm hãm sự phát
triển kinh tế, văn hóa của nước Đức. Đồng thời, Mác cũng đề ra nhiệm vụ
cho giai cấp công nhân Đức là phải ngăn chặn không để cho cuộc chiến
tranh này trở thành chiến tranh xâm lược. Mác chỉ ra rằng chiến tranh phải
được kết thúc bằng cách lật đổ Napôlêông III, nhưng không để cho nước
Phổ cướp phá nước Pháp và phải đi đến ký kết hòa ước danh dự giữa nhân
dân Pháp và nhân dân Đức.
