Nội dung chủ yếu của hiệp ước Nam Kinh gồm có:
- Trung Quốc phải mở 5 cửa biển cho tự do thông thương là Quảng
Châu, Phúc Châu, Ninh Ba, Hạ Môn, Thượng Hải.
- Trung Quốc cắt Hương Cảng cho Anh.
- Bồi thường cho Anh 21.000.000 bảng.
- Thuế nhập khẩu, xuất khẩu của Anh phải do hai bên bàn bạc.
- Anh được hưởng quyền lãnh sự tài phán ở Trung Quốc.
Hiệp ước Nam Kinh là hiệp ước đầu hàng của Trung Quốc, là xiềng
xích đầu tiên của bọn đế quốc tròng vào cổ nhân dân Trung Quốc. Với việc
mở 5 cảng khẩu quan trọng, Trung Quốc đã phải mở cửa đất nước. Chính
sách bế quan tỏa cảng của triều Mãn Thanh bị phá sản. Trung Quốc bị cuốn
vào thị trường tư bản thế giới. Đó cũng chính là màn đầu của quá trình biến
Trung Quốc từ một nước phong kiến độc lập trở thành một nước nửa phong
kiến, nửa thuộc địa.
Sau đế quốc Anh, Mỹ buộc Trung Quốc ký hiệp ước Vọng Hạ (7-
1884), Pháp buộc Trung Quốc ký hiệp ước Hoàng Phố (10-1884). Đế quốc
Mỹ ký hiệp ước với mục đích chia xẻ thị trường tiêu thụ trước tốc độ phát
triển mạnh mẽ về công nghiệp của mình. Đế quốc Pháp giành quyền tự do
truyền đạo, để mở đường xâm lược Trung Quốc, đặc biệt chú ý vùng Hoa
Nam, một thị trường đầy hấp dẫn. Ngoài ra, triều đình Mãn Thanh còn
buộc phải ký nhiều điều ước với các nước tư bản khác như Bỉ, Bồ Đào
Nha, Thụy Điển, Na Uy… Các điều ước đó đã đáp ứng một phần yêu cầu
thị trường buôn bán có lợi cho bọn đế quốc và đẩy Trung Quốc vào tình
trạng phụ thuộc.
III. HẬU QUẢ CỦA CUỘC CHIẾN TRANH
THUỐC PHIỆN ĐỐI VỚI TÌNH HÌNH KINH
TẾ XÃ HỘI TRUNG QUỐC