C - CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC XÂU XÉ
TRUNG QUỐC VÀ PHONG TRÀO
DUY TÂN
I. CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC TĂNG CƯỜNG XÂM
NHẬP TRUNG QUỐC
1. Sự xâm nhập về kinh tế của các nước đế quốc đối với Trung
Quốc
Trước sức ép của bọn đế quốc và nỗi lo sợ phong trào nổi dậy của
quần chúng nông dân, chính quyền Mãn Thanh ngày càng câu kết chặt chẽ
với đế quốc hòng bảo vệ ngai vàng của chúng và trấn áp làn sóng đấu tranh
mạnh mẽ của quần chúng nhân dân. Các nước đế quốc cũng tìm đủ mọi
cách lợi dụng tình hình đó để mở rộng việc xâm nhập và chia cắt Trung
Quốc.
Về mặt thuế quan, Trung Quốc dần dần mất hết quyền tự chủ. Thuế
hàng nhập bị hạ đến mức thấp nhất thế giới, chỉ có 4%. Trái lại, đối với
thương nghiệp trong nước, nhà Thanh đặt ra đủ các loại thuế. Thương
nghiệp không thể nào phát triển được. Hàng hóa Trung Quốc giá thành đã
cao lại càng cao, không thể cạnh tranh được với hàng ngoại quốc.
Các cửa biển của Trung Quốc đều buộc phải mở rộng, cho thương
nhân nước ngoài tràn vào nội địa. Đường biển, đường sông dần dần bị đế
quốc lũng đoạn. Đến năm 1892, 70% - 80% trọng tải hàng hải ở Trung
Quốc nằm trong tay tư bản nước ngoài.