Vừa gặp dịp Viên Thiệu cử con đem binh đến Thanh Châu để tiếp ứng
cho em mình là Viên Thuật. Đường đi phải qua Từ Châu, Tào Tháo thấy
Lưu Bị hiểu rõ khu vực đó, liền cử Lưu Bị đi đánh chặn. Lưu Bị đang nóng
lòng muốn đi, liền tức tốc dẫn Quan Vũ và Trương Phi đem binh mã lên
đường. Mưu sĩ quách Gia nghe nói Tào Tháo cử Lưu Bị đi, liền vội tới can
Tào Tháo: "Lưu Bị có dã tâm, không nên để hắn đi".
Tào Tháo nghe ra, vội cử người đuổi theo, thì Lưu Bị đã đi xa. Lưu Bị
đánh bại Viên Thuật, chiếm được Từ Châu, quyết định không trở về Hứa đô
nữa. Từ Châu là nơi Lưu Bị đã từng làm châu mục, các quận huyện đều
hưởng ứng theo, không phục tùng Tào Tháo nữa. Tào Tháo nghe tin Lưu Bị
chống lại mình, thì vô cùng tức giận, Mùa xuân năm sau, có người cáo giác
với Tào Tháo việc Lưu Bị đồng mưu với Đổng Thừa ở Hứa đô, Tào Tháo
liền giết Đổng Thừa và 3 người tâm phúc, đồng thời quyết định tự mang
quân đi đánh Lưu Bị. Lúc đó, Viên Thiệu đã kiêm tính cả U Châu (nay là
miền bắc Hà Bắc và đại bộ phận tỉnh Liêu Ninh) có tới mấy chục vạn quân,
phao tin sẽ đánh Hứa đô. Thủ hạ khuyên Tào Tháo: "Hiện nay kẻ tranh
thiên hạ với ngài là Viên Thiệu. Nghe nói Viên Thiệu sắp đánh tới, mà ngài
lại sang phía đông đánh Lưu Bị, lỡ Viên Thiệu từ phía bắc đánh xuống, thì
làm thế nào?".
Tào Tháo nói: "Lưu Bị không phải là kẻ tầm thường, nay không sớm
trừ đi, thì hậu họa thì sẽ vô cùng".
Quách Gia cũng nói: "Lưu Bị mới phản biến, người qui phục chưa
nhiều, ta lập tức đánh ngay, nhất định sẽ thắng. Còn Viên Thiệu vốn tính đa
nghi, dù muốn đến đánh ta, cũng không thể nhanh được".
Tào Tháo liền cử một số tinh binh giữ chặt Quan Độ (nay ở đông bắc
Trung Mâu, Hà Nam) phòng Viên Thiệu tấn công. Còn tự mình dẫn đại
quân tiến đánh Từ Châu. Lưu Bị cử người đến cầu cứu Viên Thiệu. Thủ hạ
của Viên Thiệu là mưu sĩ Điền Phong khuyên Viên Thiệu nên nhân dịp Hứa
đô bỏ trống, đem quân nhanh chóng tập kích chiếm lấy, nhưng Viên Thiệu