chủ yếu là lòng trung thành với triều đại mới; những người giỏi nhưng vẫn
trung thành với vương triều Trần đều bị loại bỏ. Những người có công, tài
năng như Hồ Nguyên Trừng, Đỗ Mãn, Phạm Nguyên Khôi, Nguyễn Đa
Phương, Hoàng Phụng Thế... được tin tưởng giao cho những trọng trách
trong quân đội.
Tháng 5-1405, nhà Hồ ra lệnh đại duyệt quân đội, định lại chế độ
quân ngũ. Cấm quân, lực lượng chủ lực của triều đình có 20 vệ quân gồm
12 vệ quân Nam ban và Bắc ban, 8 vệ quân Điện hậu đông và Điện hậu tây.
Quân đội biên chế thành nhiều quân, quân chia thành các vệ, mỗi vệ 18 đội,
mỗi đội 18 người; ngoài ra còn phân định thành các đơn vị, như đại quân
(30 đội, 540 người), trung quân (20 đội, 360 người), doanh quân (15 đội,
270 người), đoàn quân (10 đội, 180 người); có thể đó là những "đơn vị
chiến thuật" cao nhất do các đại tướng thống lĩnh. Quân bảo vệ hoàng cung
được gọi là cấm vệ đô, gồm 5 đội. Cùng với quân chủ lực (tức quân đội do
triều đình trung ương trực tiếp quản lý), ở các phủ, lộ còn có quân đội
riêng. Ngoài ra nhà Hồ còn tổ chức thêm các đội hương binh và quân dũng
hãn. Hương binh là lực lượng vũ trang của các làng xã, giao cho những
người có chức tước cai quản. Quân dũng hãn được chiêu mộ từ những
người vong mệnh (tức nông dân lưu vong) và do các chức thiên hộ, bách hộ
chỉ huy. Lực lượng quân sự của nhà Hồ chủ yếu là bộ binh và thủy binh,
trong đó có các đội kỵ binh, tượng binh và pháo binh phối thuộc. Trang bị
quân đội có nhiều cải tiến và đạt trình độ cao trong lịch sử phát triển kỹ
thuật quân sự thời bấy giờ.
Triều Hồ chủ trương và coi trọng việc chế tạo và cải tiến các thứ vũ
khí. Năm 1405, triều đình lập bốn kho quân khí chuyên rèn đúc, chế tạo các
loại khí giới cung cấp cho quân đội. Những người giỏi công nghệ trong dân
gian, không phân biệt là quân hay dân, đều được sung vào làm việc trong
các công binh xưởng ấy. Ngoài các loại vũ khí thông thường đã có từ trước
như cung tên, nỏ cứng, giáo mác, kiếm lao, máy bắn đá..., quân đội nhà Hồ
còn được trang bị thêm một loại hỏa pháo nổi tiếng là súng thần cơ do Hồ
Nguyên Trừng sáng chế. Đây là một loại súng pháo có sức công phá và sát
