Hơn một tháng sau, Ban Thường vụ Trung ương Đảng triệu tập
Hội nghị quân sự cách mạng Bắc Kỳ (họp từ ngày 15 đến ngày 20-4-
1945). Trọng tâm Hội nghị là giải quyết cụ thể những vấn đề quân sự
mà Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã đề ra từ tháng 3-
1945. Sau khi phân tích tình hình thế giới, đánh giá cuộc đảo chính
Nhật - Pháp và phong trào kháng Nhật, cứu nước của nhân dân Việt
Nam, Hội nghị quyết định gấp rút phát triển lực lượng vũ trang, đẩy
mạnh chiến tranh du kích. Hội nghị chủ trương thống nhất Việt Nam
Tuyên truyền giải phóng quân, Cứu quốc quân cùng các tổ chức vũ
trang khác, đồng thời bổ sung nhiều điểm cơ bản để xây dựng Việt
Nam Giải phóng quân như: 1) Thống nhất biên chế, 2) Thống nhất
việc huấn luyện chính trị, quân sự; 3) Tổ chức công tác chính trị trong
bộ đội, trau dồi kỷ luật, khen thưởng người có công, chống khuynh
hướng địa phương cục bộ; 4) Mở trường quân chính kháng Nhật để
đào tạo cán bộ; 5) Ra sức thu thập và mua sắm vũ khí, lập xưởng sửa
chữa vũ khí và chế tạo súng đạn; 6) Tích trữ lương thực, lập các kho
thóc Giải phóng quân ở các xã; 7) Phát triển bộ đội giải phóng, tổ chức
rộng rãi những đội tự vệ, tự vệ chiến đấu và bộ đội địa phương. Hội
nghị nhấn mạnh vấn đề thống nhất chỉ huy quân sự: “Ủy ban quân sự
cách mạng chỉ huy toàn xứ... Trong mỗi chiến khu có một Bộ tư
lệnh”
32
. Hội nghị quyết định thành lập bảy chiến khu trong cả nước; cử
ra Ủy ban quân sự cách mạng Bắc Kỳ để “chỉ huy các chiến khu miền
Bắc Đông Dương về mặt chính trị và quân sự, đồng thời có nhiệm vụ
giúp đỡ cho toàn quốc về mặt quân sự”
33
.
Chấp hành Nghị quyết của Hội nghị quân sự cách mạng Bắc
Kỳ, việc xây dựng Việt Nam Giải phóng quân được tiến hành rất khẩn
trương. Ngày 15-5-1945, lễ thành lập Việt Nam Giải phóng quân được
tổ chức tại Định Biên Thượng (Chợ Chu, Thái Nguyên). Các đơn vị
Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân và Cứu quốc quân được
thống nhất thành Việt Nam Giải phóng quân. Lực lượng lên đến 13 đại
đội. Ở một số tỉnh, huyện cũng tổ chức nhiều trung đội, đại đội Giải