mạng khoa học - kỹ thuật, nhiều nước trên thế giới chủ trương xây dựng
nền quốc phòng đồng nghĩa với việc tập trung xây dựng quân đội tinh nhuệ
và hiện đại. Trong khi đó, trên cơ sở thấu triệt nhiệm vụ của cách mạng,
đặc biệt là yêu cầu của cuộc chiến tranh nhân dân chống thực dân Pháp và
đế quốc Mỹ xâm lược, Đảng ta xác định sức mạnh bảo vệ đất nước vững
chắc nhất là sức mạnh của nền quốc phòng toàn dân, trong đó quân đội và
công an là lực lượng nòng cốt. Nền quốc phòng đó được hội tụ bởi sức
mạnh tổng hợp của mọi người dân Việt Nam, của chế độ mới, của nền văn
hoá mới và nền kinh tế mới. Cơ sở nền tảng để xây dựng nền quốc phòng
toàn dân chính là sức mạnh của chế độ mới, chế độ dân chủ nhân dân. Một
nền quốc phòng thực sự vì dân và do dân với nội dung và ý nghĩa đầy đủ
nhất, phát triển cao nhất, được vận hành trong một chế độ mới sẽ cho phép
động viên một cách rộng rãi và tổ chức một cách khoa học lực lượng của
toàn dân, của cả nước, bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng, tiến hành
kháng chiến thắng lợi. Đó chính là sự khác biệt căn bản giữa tư tưởng xây
dựng nền quốc phòng toàn dân của Việt Nam so với tư tưởng xây dựng
quốc phòng ở các nước; giữa tư tưởng xây dựng quốc phòng Việt Nam hiện
đại so với tư tưởng của các triều đại phong kiến trước đây khi mà lợi ích
giai cấp lúc bấy giờ đang có sự đối lập nhau.
Kế thừa và phát triển tư tưởng “khoan thư sức dân, làm kế sâu rễ,
bền gốc” của tổ tiên, để có đủ sức đương đầu với hai kẻ thù hung bạo là
thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược thì cùng với việc động viên toàn
dân tham gia xây dựng và củng cố quốc phòng, cần phải thường xuyên bồi
dưỡng sức dân, chăm lo nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân
dân. Trong điều kiện khốc liệt của chiến tranh, khó khăn thiếu thốn trăm bề
nhưng vẫn phải vừa củng cố xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững
mạnh, vừa phải bảo đảm cho lực lượng vũ trang “ăn no, đánh thắng”, nâng
cao dần mức sống cho nhân dân, trước hết là của công nhân, bộ đội và công
chức, đồng thời giảm nhẹ dần sự đóng góp của nông dân. Đời sống của
nhân dân được chăm lo, mức sống được cải thiện, âu cũng là quyền lợi
chính đáng mà Cách mạng đã mang lại cho người dân, đồng thời cũng làm
