điều kiện lịch sử cụ thể bấy giờ là phải bắt đầu từ du kích chiến, để rồi
từ đó từng bước phát triển lên vận động chiến, kết hợp chặt chẽ giữa
chiến tranh du kích với chiến tranh chính quy. Nhưng điều này lúc đầu
chúng ta chưa thực sự nhận thức rõ. Tuy vậy, sau một thời gian ngắn,
Đảng đã kịp thời rút ra kinh nghiệm và từng bước khắc phục những
hạn chế, thiếu sót nhằm hoàn chỉnh về cơ cấu tổ chức, nâng cao sức
mạnh của lực lượng vũ trang ba thứ quân nói chung và lực lượng bộ
đội chủ lực nói riêng, góp phần đánh bại các chiến lược quân sự của
thực dân Pháp trong quá trình phát triển của cuộc kháng chiến.
Trong kháng chiến chống Pháp, để kháng chiến lâu dài, Đảng,
Chính phủ Việt Nam gấp rút xây dựng lực lượng vũ trang tại chỗ,
đồng thời khẩn trương xây dựng bộ đội chủ lực. Chủ tịch Hồ Chí
Minh nói rõ: “Để đánh thắng thực dân Pháp,... ta phải có một quân đội
nhân dân thật mạnh và luôn luôn tiến bộ”
37
. Từ chỗ trước đây là tổ
chức vũ trang quần chúng do Mặt trận Việt Minh và các đoàn thể cứu
quốc xây dựng, đến tháng 3-1947, lực lượng dân quân du kích, tự vệ
được thống nhất về tổ chức, trở thành một bộ phận của lực lượng vũ
trang, đặt dưới quyền chỉ huy trực tiếp của các cấp xã đội, huyện đội,
tỉnh đội. Đối với bộ đội chủ lực, đã có những chuẩn bị cần thiết cho
việc xây dựng các binh đoàn cơ động nhằm kịp thời đáp ứng yêu cầu
của cuộc kháng chiến trong giai đoạn từ du kích chiến tiến dần lên vận
động chiến và tác chiến chính quy, hiệp đồng binh chủng.
Tháng 3 năm 1948, Bộ Tổng chỉ huy ra chỉ thị cho các khu và
liên khu khẩn trương kiện toàn tổ chức bộ đội chủ lực thống nhất
chương trình huấn luyện, kết hợp vừa tác chiến vừa xây dựng. Chỉ thị
chỉ rõ: Mỗi khu, Liên khu xây dựng một trung đoàn chủ lực gồm ba
tiểu đoàn, có một tiểu đoàn mạnh làm nhiệm vụ chủ công; mỗi tiểu
đoàn có ba đại đội bộ binh và một đại đội trợ chiến. Các trung đoàn
chủ lực của Khu, Liên khu hoạt động trên phạm vi địa bàn từ một đến
ba tỉnh. Thực hiện chỉ thị trên, trong năm 1949, Bộ Tổng Tham mưu
đã tích cực kiện toàn các trung đoàn chủ lực trực thuộc Bộ, tăng cường