Cho đến giữa năm 1955, hiểu biết của Mỹ về tình hình chính trị
đang diễn biến trên bán đảo Đông nương còn hạn chế. Trong con mắt của
Mỹ, phong trào Việt Minh lúc đó là tập hợp các đảng phái quốc gia có thể
lợi dụng để sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, Mỹ thực hiện kế
hoạch biến khu vực này thành đồn lũy ngăn chặn chủ nghĩa cộng sản. Thế
nhưng, khi nhận ra chính quyền mới ở Việt Nam được thiết lập trong Cách
mạng Tháng Tám là do những người cộng sản lãnh đạo, Mỹ lập tức ủng hộ
Tưởng Giới Thạch mở rộng ảnh hưởng. Sau khi cách mạng thành công,
nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa ra đời, khiến từ cuối năm 1949 trở đi,
Mỹ dính líu ngày càng sâu vào cuộc chiến tranh xâm lược của Pháp ở Việt
Nam. Một mặt, Mỹ viện trợ cho Pháp những khoản viện trợ lớn: đến năm
1954, lên tới 78% trong tổng số chi phí chiến tranh của Pháp ở Đông
Dương; mặt khác, chuẩn bị thế chân Pháp đặt chân ở Đông Dương khi
Pháp không còn khả năng trụ lại. Sau khi Pháp bại trận, buộc phải ký Hiệp
định Giơnevơ, Mỹ ngay lập tức tuyên bố không bị ràng buộc bởi Hiệp định
này. Ngay sau đó, Mỹ đã đặt chân vào miền Nam Việt Nam, gây nên cuộc
chiến tranh kéo dài và rất tàn khốc. Chọn Việt Nam làm nơi thí nghiệm
chiến lược toàn cầu, mục tiêu của Mỹ là đè bẹp cách mạng Việt Nam, chia
cắt Việt Nam, đẩy lùi chủ nghĩa cộng sản ở Đông Dương và Đông Nam Á,
từ đó bao vây, uy hiếp Trung Quốc, ngăn chặn phong trào giải phóng dân
tộc trên thế giới. Năm đời tổng thống Mỹ kế tiếp nhau đã theo đuổi và thực
hiện kế hoạch trên đây bằng các chiến lược chiến tranh được thay đổi liên
tục cho phù hợp. Chiến tranh Việt Nam là một bộ phận quan trọng trong
chiến lược toàn cầu đầy tham vọng của Mỹ.
Về phía Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, độc lập dân tộc, thống nhất
Tổ quốc, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội là mục tiêu cơ bản, lâu dài và
cũng là nguyện vọng chính đáng, thiêng liêng của mọi người Việt Nam yêu
nước. Sau ngày cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc,
mục tiêu và nguyện vọng đó vẫn chưa hoàn thành là do kế hoạch và hành
động chiến tranh xâm lược của Mỹ. Nhân dân Việt Nam buộc phải tiến
hành cuộc kháng chiến để giải phóng miền Nam, bảo vệ miền Bắc, thu
