Hai năm đầu sau Hiệp định Giơnevơ, dưới sự lãnh đạo của Đảng,
nhân dân Việt Nam trên cả hai miền đấu tranh đòi thực hiện Hiệp định, đòi
củng cố hoà bình, đòi các quyền tự do, dân chủ, dân sinh, thực hiện tổng
tuyển cử thống nhất đất nước theo các điều khoản mà Hiệp định Giơnevơ
quy định. Các cuộc đấu tranh này của nhân dân Việt Nam ở miền Nam
trong những năm từ 1955 đến 1958 đã bị trấn áp bằng các chiến dịch “tố
Cộng”, “diệt Cộng”. “Tố Cộng”, “diệt Cộng” được Mỹ - Diệm nâng lên
tầm “quốc sách”. Chính sách và hoạt động chống Cộng khiến cho lực lượng
yêu nước và cách mạng ở miền Nam bị tổn thất nặng nề
30
. Tổn thất của
cách mạng miền Nam là do nhiều nguyên nhân, trong đó “chủ yếu là do về
mặt chỉ đạo chiến tranh cách mạng, Đảng chưa tìm ra được phương pháp và
hình thức thích hợp để quần chúng chủ động chống trả địch một cách hiệu
quả”
31
. Trong thực tế hình thức đấu tranh chính trị có sử dụng bạo lực chính
trị ngày càng tỏ ra không đủ mạnh để đối phó với bạo lực phản cách mạng
ở miền Nam.
Từ tháng 8-1956, đồng chí Lê Duẩn, trên cương vị là Bí thư Xứ uỷ
Nam Bộ đã từ thực tiễn của tình hình miền Nam, viết Đề cương cách mạng
miền Nam. Cuối năm đó, đồng chí Lê Duẩn dự kiến mức độ bạo lực phải
được nâng cao, nhưng chưa đề ra được các biện pháp cụ thể. Như thế, so
với quá trình hoạch định đường lối kháng chiến chống Pháp, quá trình soạn
thảo đường lối kháng chiến chống Mỹ còn gay go, gian khổ, phức tạp, đòi
hỏi nhiều công phu. Khi bắt tay vào kháng chiến chống thực dân Pháp,
quân, dân Việt Nam đã có ngay đường lối cơ bản của cuộc kháng chiến dẫn
đường, nhưng khi bắt đầu cuộc kháng chiến chống Mỹ, từ năm 1954 đến
năm 1958, nhân dân ta mới chỉ có những định hướng chiến lược của Chủ
tịch Hồ Chí Minh và các Hội nghị Trung ương 6, 7, 8...
Theo dõi sát diễn biến của tình hình miền Nam, nghiên cứu những
kiến nghị khẩn thiết của nhiều cán bộ, đảng viên cũng như một số cấp uỷ
đảng miền Nam gửi ra, Bộ Chính trị đã dành nhiều tâm lực vào việc tìm ra
một giải pháp cơ bản cho cách mạng miền Nam. Hội nghị Ban Chấp hành
Trung ương Đảng lần thứ 15
32
do Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ tọa đã họp và
