hiện tập trung ở việc xác định mục tiêu khởi nghĩa và những chủ trương,
quyết sách đúng trong quá trình tiến hành khởi nghĩa.
Từ các cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng, Lý Bí, Mai Thúc Loan,
Phùng Hưng cho đến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, Tây Sơn... giành được
thắng lợi là do ngay từ đầu đã xác định đúng mục tiêu khởi nghĩa.
Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng đã xác định rõ tôn chỉ, mục đích
khởi nghĩa: “Một xin rửa sạch thù nhà. Hai xin đem lại nghiệp xưa họ
Hùng. Ba kẻo oan ức lòng chồng. Bốn xin vẻn vẹn sở công lênh này”
1
. Mục
tiêu đấu tranh là giành lại đất nước, khôi phục lại “nghiệp xưa họ Hùng” đã
cổ vũ mạnh mẽ dân chúng tham gia khởi nghĩa, trở thành động lực to lớn
của công cuộc cứu nước. Chính vì thế, chỉ trong một thời gian ngắn, dưới
sự lãnh đạo của Trưng Trắc và Trưng Nhị, cuộc khởi nghĩa đã thành công,
việc “dựng nước, xưng vương dễ như trở bàn tay”
2
.
Nếu như các cuộc khởi nghĩa trong giai đoạn đầu Bắc thuộc, đỉnh
cao là khởi nghĩa Hai Bà Trưng có mục tiêu đấu tranh giành lại đất nước,
khôi phục lại chế độ Hùng Vương, thì đến thế kỷ VI, cuộc khởi nghĩa Lý Bí
có bước phát triển mới về mục tiêu đấu tranh. Sau khi đánh đuổi quân xâm
lược nhà Lương, Lý Bí chủ trương xây dựng quốc gia độc lập, ngang hàng
với phương Bắc và trên thực tế “nhân thắng giặc”, ông đã “tự xưng là Nam
Việt Đế, lên ngôi, đặt niên hiệu, lập trăm quan, dựng quốc hiệu là Vạn
Xuân... Dựng điện Vạn Thọ làm nơi triều hội”
3
. Đồng thời, ông còn lấy
niên hiệu riêng là Đại Đức (đức lớn), xây chùa ở kinh đô và đặt tên là chùa
Khai Quốc
4
(mở nước). Kể từ đó trở đi, ngoại trừ khởi nghĩa của Trần
Ngỗi, Trần Quý Khoáng
5
có mục tiêu đánh đuổi quân Minh, khôi phục lại
vương triều Trần, còn hầu hết các cuộc khởi nghĩa giành được thắng lợi đều
xác định đúng mục tiêu đấu tranh là cứu dân, cứu nước, giành lại độc lập
dân tộc, xây dựng vương triều mới thay thế chính quyền đô hộ hoặc vương
triều cũ đã suy tàn không còn có vai trò lịch sử nữa. Có mục tiêu đấu tranh
đúng lại phải có những chủ trương chiến lược đúng và quyết sách sáng tạo
trong quá trình tiến hành khởi nghĩa. Bởi vì, trong lịch sử, không ít trường
