LỊCH SỬ XÃ HỘI VIỆT NAM - TẬP 1 - Trang 21

I. ĐỊA-LÝ ẢNH HƯỞNG ĐẾN NGƯỜI VIỆT-

NAM THẾ NÀO ?

Ở vào Đông-nam Á, Việt-nam là một bán đảo giữa biển Đông

17

vịnh Tiêm-la.

Bắc-bộ thì xòe ra như hình rải quạt ; Trung-bộ thì eo hẹp lại mà chạy

dài : một bên là biển, một bên là dãy Trường-sơn

18

; Nam-bộ thì lại phình

rộng. Cho nên người ta ví hình thế ấy như « chữ S », hoặc « vòi voi », hoặc
« một đòn gánh hai thúng thóc ».

Diện-tích toàn quốc được độ 327.500 cây số vuông

19

. Từ cửa Nam-

quan đến mỏm Cà-mâu dài 1.650 cây số.

Thế đất : Miền cao thì trùng trập những núi non choán đến già bốn

phần năm đất

20

. Miền thấp thì một dải bình-nguyên viền bằng bờ biển, lồi

ra lõm vào, dài hàng hơn 2.000 cây số.

21

Núi non ở Việt-nam thuộc về sơn hệ Quảng-tây và Vân-nam. Ở miền

bắc, những dãy núi từ tây bắc sang đông nam, hoặc từ đông bắc sang tây
nam, chẳng những bàn-cứ ở Bắc-Việt, mà lại ăn cả sang Thượng Lào nữa.
Giữa mấy dải núi ấy, có những thung lũng cấu thành cao-nguyên và bình-
nguyên. Chảy theo những thung lũng đó, có sông Hồng-hà

22

và sông Cửu-

long

23

phát nguyên từ Tây-tạng

24

. Ở miền tây-bắc, có những ngọn núi cao

hàng hơn hai, ba nghìn công xích

25

. Càng về miền đông, thì cao-độ càng

dần dần giảm bớt.

Dãy Trường-sơn chạy từ Thượng-Lào xuống Trung-Việt, tức chạy dọc

từ bắc xuống nam, phân chia địa giới Lào và Việt, có ngọn cao đến hơn
2.000 công xích. Dải núi này đến Trung-bộ thì chia đôi : mạch đông chạy ra
biển, nổi lên những ngọn bích lập ; mạch tây thì thoai thoải xuống, kéo đến
lưu vực sông Cửu-long.