đến số lượng đủ để gây bệnh. Và điều thứ hai: không hề có ruồi trong
nhà ăn Dorie Miller. Từ khi điều hòa không khí xuất hiện, các nhà ăn
quân đội luôn đóng kín mít. Không ai cần mở cửa sổ và không ai có
thể mở.
Đó là hệ quả của mối liên hệ sau - giảm ruồi, đồng nghĩa với việc
giảm nguy cơ nhiễm khuẩn đường ruột - bởi ruồi nhặng vốn là vật
trung gian truyền bệnh. Năm 1898, trong cuộc chiến giữa Tây Ban
Nha và Mỹ, một nhóm ba bác sĩ quân y, bao gồm cả vị bác sĩ tiếng tăm
Walter Reed, được điều tới Cuba để tìm hiểu nguyên nhân bệnh
thương hàn bùng phát và giết chết một phần năm số quân Mỹ tại đây.
(Kết quả điều tra y tế của Reed đã chứng minh được chính muỗi,
không phải không khí ô nhiễm hay giường mất vệ sinh, làm lây nhiễm
bệnh sốt vàng da.) Nhóm bác sĩ cũng phát hiện ngay rằng tỉ lệ nhiễm
bệnh của các sĩ quan thấp hơn, họ là những người có mắc màn trong
lều để ngăn bọ xâm nhập. Tỉ lệ nhiễm bệnh cũng khác nhau dựa theo
các phương pháp “xử lý chất thải” của các trại. Khu vực có xác suất
nhiễm bệnh cao hơn có nhà vệ sinh lộ thiên, có thể là do, như nhóm
của Reed ghi lại, “đám ruồi bâu trên những đống phân nhiễm khuẩn.”
Reed nghi ngờ đối tượng gây bệnh là ruồi và đống phân nhiễm đầy
vi khuẩn chúng ăn, nhưng không có bằng chứng để kết luận. Ruồi
không cắn. Vậy chúng truyền mầm bệnh bằng cách nào? Vào một
ngày đẹp trời, Reed chú ý đến một con ruồi đang bò loanh quanh trên
thức ăn của người lính. Quan sát gần hơn, ông nhận ra trên những
chiếc chân lông lá của chúng có dính bột trắng. Trước đó ông vừa mới
nhìn thấy bột trắng ở đâu đó? Hố phân! Các binh sĩ đã rắc vôi bột vào
đó để làm vệ sinh doanh trại. Chân ruồi đã mang vi khuẩn từ phân tới
thức ăn. Cơ chế đó được gọi là trung gian truyền bệnh cơ học. Mười tế
bào vi khuẩn Salmonella enterica chủng Typhimurium cô lập trong
một hũ đậu có thể tự nhân lên trong tiết trời ấm của một buổi chiều tại
Cuba thành mười triệu tế bào khi đến giờ ăn tối.
