3 Lợi thế Chi phí [1]
Lợi thế chi phí là một trong hai loại lợi thế cạnh tranh mà doanh nghiệp có
thể có. Chi phí cũng là vấn đề quan trọng có tính sống còn trong các chiến lược
khác biệt hóa bởi vì những đơn vị thực hiện khác biệt hóa vẫn phải duy trì chi
phí của họ ở mức xấp xỉ so với các đối thủ cạnh tranh. Nếu không đạt được giá
bán ở mức cao vượt hơn chi phí cho khác biệt hóa, doanh nghiệp thực hiện
chiến lược này sẽ không thể đạt kết quả kinh doanh tốt. Hành vi chi phí
(behavior of cost) cũng có ảnh hưởng mạnh mẽ đến cấu trúc ngành tổng thể.
Những nhà quản lý nhận thức được tầm quan trọng của chi phí, và nhiều kế
hoạch chiến lược đã chọn mục tiêu là “chi phí tối ưu” hoặc “cắt giảm chi phí”.
Tuy nhiên, hành vi chi phí ít khi được hiểu đúng. Các nhà quản lý thường có
nhiều bất đồng về vị thế chi phí tương đối của doanh nghiệp và các vấn đề nền
tảng của nội dung này. Nghiên cứu về chi phí có khuynh hướng tập trung vào
chi phí sản xuất và bỏ qua tác động của các hoạt động khác như marketing,
dịch vụ và cơ sở hạ tầng đối với vị thế chi phí tương đối. Hơn nữa, chi phí của
các hoạt động đơn lẻ được phân tích lần lượt mà bỏ qua mối liên kết giữa các
hoạt động đó, điều này có ảnh hưởng đến chi phí. Cuối cùng, các doanh nghiệp
rất khó khăn để xác định vị thế chi phí của các đối thủ cạnh tranh – một bước
quan trọng để tự xác định vị thế tương đối của chính mình. Họ thường phải áp
dụng những phép so sánh giản đơn nhất về chi phí của lao động và các nguyên
liệu thô đầu vào.
Những vấn đề này có căn nguyên từ tình trạng thiếu khung mẫu phân tích
chi phí có hệ thống trong nhiều doanh nghiệp. Nhiều cuộc nghiên cứu tốn kém
chỉ đề cập đến những vấn đề hẹp và dựa trên những quan điểm ngắn hạn.
Những công cụ phổ thông như “đường kinh nghiệm” (đường học hỏi) thường
được sử dụng không phù hợp khi phân tích chi phí. Đường kinh nghiệm
(learning curve) được dùng như một xuất phát điểm, nhưng nó đã bỏ qua nhiều
yếu tố thiết yếu khác tác động đến hành vi chi phí và làm lu mờ mối quan hệ
quan trọng giữa các yếu tố này. Phân tích chi phí cũng có khuynh hướng dựa
