ít người làm chủ được mọi tình thế và đối với họ, như không có chuyện gì
ghê gớm xẩy ra.
Đáng tiếc là người ta đã không cử Brèche tới đây ngày 31 tháng ba, vào
thời điểm chúng tôi phản kích trên đồi Eliane và đồi Dominique. Thật là sai
lầm lớn của Hà Nội. Nếu như anh ấy được thả xuống ngày hôm đó thì đã
tránh được biết bao tổn thất vô ích! Người ta cảm thấy lờ mờ là ở Hà Nội,
guồng máy chẳng hoạt động gì cả. May mắn là người ta không biết rằng
các tướng Navarre và Cogny đang cắn xé lẫn nhau, trong lúc chúng tôi có
mặt ở đây, chúi mũi vào trong cảnh khốn nạn và cái ông đại tá ngang ngược
Sauvagnac, thay thế Gilles chỉ huy quân dù với tư cách kỹ thuật viên của
quân dù mà chẳng làm gì cả. Langlais, đỏ mặt tía tai khi người ta nhắc đến
tên của viên sĩ quan cấp trên này, vốn đã từ chối việc thả dù xuống Điện
Biên Phủ những người tình nguyện, nếu như những người này không được
huấn luyện nhẩy dù một cách đúng quy cách.
Langlais đã gửi cho Sauvagnac bức điện sau: “Gửi riêng cho đại tá
Sauvagnac. Đã nhận được điện của ông. Bức điện chứng tỏ là ông còn chưa
hiểu được tình thế của Điện Biên Phủ. Chấm. Tôi nhắc lại rằng ở đây hiện
không còn Gono, cũng chẳng còn binh đoàn không vận, chẳng còn đội lê
dương, chẳng còn đơn vị người Marốc, chỉ còn ba nghìn chiến binh, mà trụ
cột là quân dù. Phải trả giá bằng một chủ nghĩa anh hùng và những hy sinh
khó tưởng tượng nổi, đương đầu với bốn sư đoàn của tướng Giáp. Số phận
của Hà Nội, của cuộc chiến tranh Đông Dương tùy thuộc ở Điện Biên Phủ.
Chấm. Ông phải hiểu cho rằng trận chiến đấu chỉ được duy trì bằng các lực
lượng tăng viện, dù cho họ có tốt nghiệp trường đào tạo quân dù hay là
không. Chấm. Đại tá De Castries, người mà tôi đã đệ trình bức điện của
ông sẽ yêu cầu và sẽ được tổng chỉ huy chấp thuận tất cả những gì mà ông
đã từ chối đối với tôi. Chấm. Ký tên: Langlais và bẩy tiểu đoàn trưởng
trong căn cứ. Chấm và Hết”.
Chú thích
