LỐI TƯ DUY CỦA NGƯỜI THÔNG MINH - Trang 8

tại trên bàn cờ. Máy tính mô phỏng những gì một kỳ thủ giỏi sẽ làm, và đi
nước cờ hứa hẹn nhất. Máy tính cố gắng nhìn xa nhất có thể trong trò chơi.
Chiến thuật này đã khá thành công và vào năm 1977, chiếc máy tính Deep
Blue của IBM đã đánh bại đương kim kiện tướng cờ vua Garry Kasparov.
Các nhà tâm lý học cũng hứng thú với cờ vua và nghiên cứu cách thức
những kỳ thủ chơi trò chơi này. Hoá ra cách thức các kỳ thủ chơi cờ rất
khác so với những gì máy tính làm. Những kỳ thủ cờ vua học rất nhiều
những nước mở cờ thường dẫn đến các thế cờ có lợi. Họ cũng học rất nhiều
những thế cờ báo hiệu thời điểm một trong hai bên có thể giành chiến thắng
trong trò chơi. Giữa trận cờ, những tay kỳ thủ hàng đầu thế giới học cách
nhận ra những thế cờ dẫn đến nước đi mới. Họ có thể thử vài khả năng qua
một số nước đi để xem chuyện gì sẽ xảy ra nhưng họ không thực hiện
những cuộc tìm kiếm hàng triệu nước đi khả dĩ mang tính hệ thống như
những gì máy tính làm.
Nghiên cứu này cho thấy chính những gì các kỳ thủ đã biết ảnh hưởng đến
cách họ chơi chứ không phải do khả năng lý luận trừu tượng của họ. Chủ
đề này đã được nghiên cứu thử nghiệm trong một nhóm nhỏ các kỳ thủ. Tôi
chơi cờ không giỏi lắm, nên tôi luôn cho rằng tất cả các kỳ thủ đều chơi cờ
theo cách giống nhau. Thực tế, các kỳ thủ cờ vua không khác gì những vận
động viên quần vợt. Có những vận động viên quần vợt thích giao bóng và
đánh bóng trước khi chạm đất trong khi người khác thích những cú đánh từ
cuối sân. Những kỳ thủ khác nhau cũng phát triển cách chơi theo cách của
riêng mình. Trong thí nghiệm này, các nhà nghiên cứu so sánh một nhóm
giỏi đánh theo một phong cách mở cờ đặt tên là phòng thủ kiểu Pháp với
nhóm thứ hai giỏi đánh theo phong cách phòng thủ kiểu Sicilian. Những kỳ
thủ theo phong cách phòng thủ kiểu Pháp giải quyết vấn đề mới tốt hơn rất
nhiều khi ván cờ bắt đầu với lối chơi phòng thủ kiểu Pháp. Những người
thường chơi lối phòng thủ kiểu Sicilian làm tốt hơn trong những vấn đề
phòng thủ kiểu Sicilian.
Thật sự trong chơi cờ, cái bạn đã biết đóng vai trò rất quan trọng.
Một người kỳ thủ giỏi phải bỏ ra rất nhiều thời gian để tìm hiểu về mở cờ,
kết cờ, và những chiến lược chơi giữa ván cờ. Nhiều năm kinh nghiệm đem