thế.”
“Được ạ. Ôi, nhưng có thể hỏi về chó được không ạ?”
“Về bất cứ cái đéo gì cũng được. Được rồi, mày cứ dính tịt chó má, vậy thì
câu này thế nào: Chó có phân biệt được hình dạng không? Nghe thế nào?”
Hay quá. Tôi thích Brownie, vì vậy tôi cảm thấy vui khi nó được tham gia
vào cuộc thí nghiệm của mình. Bố giúp tôi vạch ra kế hoạch chính xác cho
cuộc thí nghiệm. Về cơ bản, ngày nào tôi cũng phải giơ trước mặt chú chó
một mảnh giấy vẽ hình tam giác, hình tròn, hoặc hình vuông. Tôi sẽ thưởng
cho nó một miếng gì đó mỗi khi giơ hình tròn lên, bảo nó ngồi xuống mỗi
khi giơ hình vuông lên, và không làm bất cứ hành động gì khi giơ hình tam
giác lên. Sau mười lăm ngày huấn luyện, tôi sẽ biểu diễn thử nghiệm trong
hai ngày bằng cách giơ các hình vẽ lên nhưng không cho bất cứ phần thưởng
nào và ghi lại phản ứng của nó. Mục đích là để xem nó có phản ứng với hình
vẽ hay không nhằm lường trước được các hành động tiếp theo trong suốt quá
trình chuẩn bị cho thử nghiệm. Nhiệm vụ của tôi là ghi lại các phát hiện
trong suốt mười lăm ngày đó thành biên bản.
Ngày đầu tiên mới bắt tay vào “nghiên cứu” thật chán. Chú chó không hiểu
điều gì đang xảy ra; nó cứ nhìn chằm chằm trong lúc tôi giơ các mảnh giấy
lên, thỉnh thoảng chán nó lại tự liếm láp. Nó chỉ muốn chơi đùa, vì vậy tôi
bắt đầu chạy vòng quanh sân cho nó đuổi theo đến lúc tôi thấm mệt. Đêm
nào bố tôi cũng làm việc đến tận khuya, vì vậy ông không biết rằng tôi
không hề tiến hành thí nghiệm. Thỉnh thoảng ông có kiểm tra, nhưng tôi nói
với ông rằng cuộc nghiên cứu vẫn đang tiến triển tốt. Tôi cứ nghĩ rằng mình
có rất nhiều thời gian để thực hiện mười lăm bài thử nghiệm. Chỉ cần tôi bắt
đầu tiến hành trước mười lăm ngày so với thời hạn nộp kết quả ở trường là
được. Nhưng rồi tôi quên béng mất.
Một hôm ở trường, cô giáo nhắc chúng tôi rằng cuộc thí nghiệm còn ba ngày
nữa là hết hạn, thế là tim gan tôi rụng rời. Hôm đấy mẹ đến trường đón tôi,
vừa về đến nhà tôi chạy ngay vào phòng ngủ đóng cửa lại. Tôi lôi bản ghi
chép ra và bắt đầu nặn kết quả giả từ những cuộc thử nghiệm chưa bao giờ
tồn tại, sau đó hoàn thiện bằng những ngày tháng giả tương ứng. Tôi cho
rằng một trong những cách khôn ngoan để che giấu sự lười biếng của mình
là báo cáo rằng đến cuối cuộc thí nghiệm thì chú chó đã dần dần nhận biết
được các mẫu hình. Rồi khi tôi tiến hành thử nghiệm không có phần thưởng,
nó phản ứng khiến tôi biết rằng nó phân biệt được mẫu hình. Tôi nhớ là đã
được nghe một câu chuyện về đàn chó của Pavlov. Nghe nói ông ta là một
