bếp, chỗ làm việc và chuồng trâu bò, còn phía trong cùng sẽ dành cho cái
hầm và kho chứa đồ. Tuy thế, còn phải trổ cửa cho không khí và ánh sáng
tràn vào trong động thì mới ở được. Lại mất khá nhiều ngày khổ công đục
đẽo mới trổ được những cái lỗ ở phía trước và lắp những khuôn cửa sổ đem
từ tàu vào. Ngăn phòng, dựng ống khói trong bếp để dẫn khói ra ngòai,
chuyển vận tất cả đồ đạc đến và sắp xếp đâu vào đó, nói chung là phải làm
tất cả những công việc cần thiết của một lần dọn nhà. Chúng tôi vừa làm
thợ vừa thu xếp cho nên cũng mất hết một phần lớn thì giờ mùa hè. Nhưng
nhớ lại những cơn mưa trút nước và hy vọng từ nay sẽ qua được mùa đông
một cách ấm cúng và thoải mái, chúng tôi càng kiên quyết làm việc và quên
hết nỗi mệt nhọc.
Hầu hết thời gian đó chúng tôi đóng đô ở Nhà dưới lều, trung tâm tất
cả mọi công việc, chuyển đến đó tất cả lương ăn. Ở đây, ngòai những khu
vườn bao quanh, còn có nhiều nguồn lương thực khác nữa: thả vịt ở vịnh,
săn bắt rùa lên đẻ trứng ở bờ biển, xúc tôm ở suối, bắt tôm hùm, cua, sò, và
đánh rất nhiều loại cá. Tất cả những thứ đó sẽ cung cấp thức ăn dồi dào và
ngon lành. Một lần chúng tôi may mắn gặp được một đàn dài cá ngừ, dày
đặc. Bọn trẻ con cứ ngôi trên xuồng chao thúng xuống mà xúc đầy thúng cá
đưa lên, đem về mổ ruột rồi muối được rất nhiều, đóng thùng cất để dành.
Tất cả những rác rưởi khi làm cá phải ném xuống biển để tránh mùi
hôi tanh. Một đàn chó bể kéo đến kiếm ăn. Chúng tôi giết dễ dàng trên một
chục con, lột lấy da và lạng lấy mỡ: mỡ này chế biến thành một thứ dầu
thắp tuyệt tốt, có thể thay thế nến. Chúng tôi cho hai con chó ăn thả cửa thịt
chó bể, còn bao nhiêu thì ném xuống Suối chó núi để nuôi tôm và các loại
cá nhỏ mà bọn trẻ thường câu được. Tôi dùng hai cái thùng lớn, dùi rất
nhiều lỗ nhỏ, nước có thể lọt vào dễ dàng khắp nơi bên trong, và ở đó tôm
cá cũng sống như trong nước suối thật sự. Như vậy, lúc nào cần gấp cá tươi
hay tôm tươi, chúng tôi chỉ việc bắt ra từ trong những thùng ấy.
