NẾU LOÀI KIẾN CÓ THỂ SỬ DỤNG MỘT LOẠT CÁC NGUYÊN TẮC cơ
bản để phát triển một chiến lược sinh tồn phức tạp đến vô tận, vậy các nhà đầu tư
thì sao? Liệu chúng ta có thể tạo nên bộ nguyên tắc có tính đột phá giúp ta đưa ra
các quyết định đầu tư thông minh hơn và ít bị tổn thương bởi sự méo mó của bộ
não phi lý trí của ta?
Đây là một cách để nhìn nhận về điều này: người ta nói rằng bộ não có công
suất 12 watt - nói cách khác, chỉ bằng 1/5 năng lượng cần để thắp sáng một bóng
đèn 60 watt. Như thế là không nhiều khi so với lượng điện năng tiêu thụ của các
hệ thống máy tính hiện thời. Thế nhưng ta mong đợi cỗ máy có phần cứng rất
khiêm tốn này thực hiện cách tính toán phức tạp vô cùng của giới đầu tư, và
chúng ta còn bạo dạn mong rằng mình có thể tính toán đúng.
Như chúng ta đã bàn, một cách để nghiêng bàn cờ về phía có lợi cho ta là
xây dựng một môi trường nơi ta có thể hoạt động có lý trí hơn - hay chí ít là bớt
phi lý trí đi. Nhưng có một công cụ khác mà ta đã bỏ qua: nếu chúng ta muốn đưa
ra các quyết định đầu tư đúng đắn hơn, một điều vô cùng giá trị là phát triển một
loạt các quy tắc và thói quen mà ta có thể liên tục áp dụng.
Trong thời hậu khủng hoảng, tôi cần mẫn làm việc để thiết lập cho mình
cách tiếp cận đầu tư có hệ thống hơn, nhằm đem lại sự ngăn nắp và tính dễ suy
đoán hơn đối với hành vi của tôi, đồng thời làm giảm độ phức tạp của quá trình
đưa ra quyết định của mình. Đơn giản hóa mọi việc quả thực rất có ý nghĩa, do
não bộ vốn có nguồn năng lượng rất hạn chế. Những quy tắc tôi thiết lập bao gồm
một tập hợp phổ biến và rộng rãi những quy trình đầu tư thiết yếu, bao gồm
những gì tôi đọc (và cả thứ tự) khi nghiên cứu cổ phiếu; những người tôi sẽ thảo
luận (và từ chối nói chuyện) về những thương vụ đầu tư tiềm năng; cách tôi nói
chuyện với ban điều hành công ty; cách tôi mua bán cổ phiếu; cách tôi trao đổi
(và những điều không nên trao đổi) với cổ đông.
Một số quy tắc có thể áp dụng rộng rãi; một số lại chỉ dành riêng cho tôi và
có thể có tác dụng với tôi hơn là với bạn. Hơn thế nữa, đầy vẫn là một công trình
dang dở - một sách lược chơi game mà tôi vẫn tiếp tục nâng cấp khi học hỏi từ
kinh nghiệm áp dụng vào thực tiễn. Tuy nhiên, tôi vững tin rằng những sách lược
này có thể giúp bạn rất nhiều nếu bạn bắt đầu suy nghĩ về quy trình đầu tư của
mình theo cách thức có hệ thống, bài bản như thế này. Các phi công đã dung nạp
những bộ quy tắc, quy trình hướng dẫn từng hành động của họ và đảm bảo an
toàn của chính họ cũng như các hành khách. Những nhà đầu tư nghiêm túc muốn
