thì cứ có tình ái. Nhưng nếu muốn làm Phật cần phải Ưng vô sở trụ nhi
sanh kỳ tâm.
*
Huệ Năng nầy ngay lời đó đạt đại ngộ, biết rằng cả thảy muôn pháp
chẳng lìa tánh mình, mới bạch với Tổ Sư rằng:
Nào dè tánh mình vốn tự thanh tịnh,
Nào dè tánh mình vốn không sanh diệt,
Nào dè tánh mình vốn tự đầy đủ,
Nào dè tánh mình vốn không lay động,
Nào dè tánh mình có thể sanh ra muôn pháp!
Giảng:
Lục Tổ Đại sư nghe giảng xong hoát nhiên đại ngộ. Đại ngộ là thông suốt
hoàn toàn, hiểu rõ trí huệ Bát nhã, cho nên biết tâm sinh vạn pháp, vạn pháp
duy tâm, nhứt thiết vạn pháp vốn là tự tánh sở hiện.
Vì thế Huệ Năng thưa với Ngũ Tổ rằng:
–Bạch Hòa Thượng, con thật không ngờ rằng, tự tánh vốn không dơ không
sạch, bổn lai là thanh tịnh.
Thanh tịnh chính là đối với không thanh tịnh. Thanh tịnh này là bổn thể, vì
bổn thể không có bất cứ danh xưng nào có thể thay thế, vì thế dùng "thanh
tịnh" để thay thế. Thanh tịnh này không giống trước ô nhiễm mà sau thanh
tịnh; thanh tịnh này chính là xưa nay (bổn lai) thanh tịnh.
