Lý thuyết của Fama được gọi là “thuyết thị trường hiệu quả”. Nó chỉ ra
rằng giá cả trong thị trường tài chính phản ánh toàn bộ các thông tin có sẵn.
Khi mà tất cả các thông tin đều ảnh hưởng đến giá cổ phần thì có nghĩa là
các nhà đầu tư đã tận dụng mọi cơ hội để kiếm lời. Điều này không có nghĩa
là giá cả không thay đổi - hoàn toàn khác ấy chứ. Nó có nghĩa là bạn không
thể dự đoán được giá. Thay đổi là kết quả của những nhân tố ngẫu nhiên,
không lường trước được. Chúng cũng giống như việc xe buýt của bạn bị
chậm hai phút bởi vì vụ tai nạn. Khi con người lý tính, thị trường sẽ trở nên
khó dự đoán hơn. Vì thế thật sự là không cần những cố vấn tài chính chuyên
nghiệp tư vấn bạn nên mua cổ phần nào. (Một tờ báo Mỹ đã từng yêu cầu
một vài người trong số họ lựa chọn những cổ phần có khả năng sinh lời nhất
trong năm tới. Nó cũng cho một con đười ươi “chọn” những cổ phần mà nó
thích. Vào cuối năm thì con đười ươi cũng làm tốt như những con người.)
Bạn có thể nghĩ rằng sự ngẫu nhiên là sự hỗn loạn, nhưng theo như lý thuyết
của Fama thì giá cả càng ngẫu nhiên, thị trường càng hoạt động hiệu quả, và
thị trường tài chính càng hiệu quả thì nó càng làm tốt việc luân chuyển các
dòng tiền trong nền kinh tế.
Kỳ vọng hợp lý góp phần chấm dứt kinh tế học Keynes. Hãy nhớ rằng
Milton Friedman là người đặt nền móng đầu tiên. Ông tranh luận rằng
đường cong Phillips, nền tảng cho chính sách Keynes, sẽ sụp đổ. Đường
cong này chỉ ra rằng chính phủ có thể chi tiêu để thúc đẩy nền kinh tế, giảm
thất nghiệp trong khi tăng lạm phát. Friedman nói rằng nó chỉ có hiệu quả
tạm thời. Một cú hích cho nền kinh tế sẽ dẫn đến mức lương cao hơn và
nhiều người có việc làm hơn. Vấn đề là người lao động chưa cân nhắc đến
hệ quả của lạm phát cao hơn. Một khi họ nhận ra tiền lương thực tế (lượng
hàng hóa họ có thể mua) không tăng, thì họ sẽ trở lại với mức có việc làm
thấp hơn .
Nhà kinh tế học người Mỹ Robert Lucas (sinh năm 1937) cho rằng
người lao động đang bị làm khó, giống như bạn vào buổi sáng thứ Hai. Họ
đang hình thành các kỳ vọng của mình thông qua việc nhìn vào quá khứ.
Khả năng thúc đẩy nền kinh tế của chính phủ, kể cả tạm thời, phụ thuộc vào
việc họ bị lừa. Khi mà mọi người đều có kỳ vọng hợp lý thì điều này là
