mọi nơi. Ở Anh, những người nghèo nhất có thể đến “trại tế bần” nơi họ
được cho ăn và ngủ, nếu họ có thể chịu được những điều kiện khắc nghiệt.
Chúng ta đã gặp Adam Smith và David Ricardo, những người đã nói
rằng thương mại và cạnh tranh dẫn đến sự thịnh vượng. Họ biết rằng kiếm
tiền không phải lúc nào cũng là tốt, nhưng trên tổng thể, họ tin rằng chủ
nghĩa tư bản có nghĩa là tiến bộ. Một nhóm các nhà tư tưởng khác hoàn toàn
thất vọng về xã hội xung quanh họ. Họ nhìn vào sự nghèo khổ của các thành
phố - những đứa trẻ gầy gò, mù chữ và những người lao động tiêu những
đồng xu cuối cùng của họ vào bia rượu để tạm quên đi nỗi buồn - và nghĩ
rằng không thể được cứu chữa chủ nghĩa tư bản. Chỉ có một xã hội hoàn
toàn mới mới cứu được nhân loại.
Một trong những nhà tư tưởng này là Charles Fourier (1772-1837), một
người Pháp đã trải qua một cuộc sống cô đơn và tẻ nhạt với công việc thư
ký. Bù lại cho cuộc sống cô đơn và tẻ nhạt đó, ông đã tuôn ra những tác
phẩm lập dị với những tiêu đề kỳ lạ như Học thuyết về bốn chuyển động và
về những số phận phổ quát. Fourier lên án toàn bộ nền văn minh châu Âu.
Ông nghĩ rằng xã hội của các nhà máy và việc kiếm tiền là tàn bạo và vô
nhân đạo. Hãy nghĩ lại về nhà máy đinh ghim của Adam Smith, nơi mỗi
người thực hiện một nhiệm vụ nhỏ. Nhiều cái đinh ghim được làm ra, nhưng
thật là buồn chán khi dành mỗi ngày chỉ để ghè chân ghim! Xã hội thương
mại cũng khiến mọi người thù địch với nhau. Người bán kính hy vọng một
cơn mưa đá sẽ đập vỡ cửa sổ của mọi người để họ có thể bán thêm kính. Bên
cạnh đó, trong xã hội thương mại, người giàu có và quyền lực làm mọi thứ
có thể để bảo vệ địa vị của họ và cuối cùng chà đạp lên người nghèo.
Fourier đã đề xuất một xã hội mới. Ông gọi đó là một hệ thống hài hòa.
Ông tưởng tượng mọi người sống trong các cộng đồng nhỏ gọi là
“phalanstery”. Phalanstery sẽ là một tòa nhà hình chữ nhật có chứa các
xưởng chế tạo, thư viện, thậm chí cả một nhà hát opera. Đây sẽ là nơi bạn có
thể theo đuổi niềm đam mê của mình hết mức. Fourier nói về những đam mê
quen thuộc như tình bạn, tham vọng và tình yêu với thức ăn và âm nhạc.
Ngoài ra còn có niềm đam mê của “con bướm”, tình yêu di chuyển giữa rất
