1910; tại đây, một số hiệp hội truyền giáo Tin Lành đã gặp nhau để chia sẻ về
mối quan tâm của các bên. Đến năm 1938, các lãnh đạo của khoảng một trăm
giáo hội đã biểu quyết để lập ra một Hội đồng Giáo hội Toàn cầu dựa theo mô
hình của Liên Hợp Quốc. Thế chiến thứ Hai bùng nổ đã làm tham vọng hòa hợp
tôn giáo ấy bị chững lại. Tuy nhiên, đến năm 1948, Hội đồng Giáo hội Toàn cầu
đã tổ chức cuộc hợp hội đồng đầu tiên với sự tham dự của đại diện từ 147 giáo
hội. Ngày nay có đến 345 hệ phái khác nhau đã là thành viên của hội đồng, một
con sô nhắc chúng ta nhớ Kitô giáo vẫn còn phân nhỏ đến mức nào.
Trong những năm đầu, phong trào hòa hợp tôn giáo hy vọng về một sự tái
thống nhất, đưa các nhóm Kitô giáo đã bị phân chia hợp thành một thể duy nhất,
một Giáo hội. Đây không phải là một phép loại suy hoàn hảo, nhưng ta có thể
xem đó như một nỗ lực để sáp nhập một số công ty đang cạnh tranh nhau vào một
tập đoàn lớn. Như một mô hình kỹ thuật vậy: lấy một chút khỏi chỗ này, thêm
một chút vào đằng kia, chốt chúng với nhau và nhìn kia, một Liên Hợp Giáo hội!
Một số ít các hội thánh theo Kháng Cách đã thành công trong việc sáp nhập như
thế, ví dụ Liên Hợp Giáo hội Kitô hình thành năm 1957 từ hai chi phái riêng rẽ;
hay Giáo hội Hợp nhất ở úc thành lập năm 1977 từ ba nhánh khác nhau. Ngoài
một số thành công ở địa phương, việc tìm kiếm sự đoàn kết như trên đều bất
thành. Tuy vậy, quá trình nỗ lực cũng giúp thay đổi bầu không khí giữa các giáo
hội.
Theo sau quá trình nỗ lực hợp nhất đó là một đường lối tiếp cận nhẹ nhàng
hơn, trong đó các giáo hội quyết định là dù họ không muốn kết hợp với nhau thì
cũng không có lý do gì ngăn họ trở thành bạn hữu cả. Tình hình sẽ dễ dàng hơn
nếu họ đã có sẵn các điểm chung và sẵn sàng bỏ qua các khác biệt. Theo ngôn
ngữ của phong trào hòa hợp tôn giáo thì khi đó họ đã “cùng nhau dự vào một
nhóm đạo”. Thế là các giáo hội Anh giáo của quần đảo Anh dự chung một nhóm
đạo với các giáo hội Luther của Bắc Âu vào năm 1992. Họ không sáp nhập và trở
thành một hệ phái tôn giáo mới. Họ đều ở trong nhà mình như trước, tuy nhiên đã
mở cửa chào đón nhau và trở thành một gia đình lớn.
Còn quá sớm để nói tất cả các hoạt động hòa giải tôn giáo này sẽ đưa Kitô
giáo đi về đâu. Một phỏng đoán có lý cho rằng việc tìm kiếm một sự thống nhất
do sắp đặt có lẽ đã trở nên lỗi thời. Lối tiếp cận nhẹ nhàng có ưu thê hơn vì nó coi
