Jung Chang và Jon Halliday
Mao: The Unknown Story
Chương 13
Tháng 12-1934 đoàn quân di tản "Trường chinh" tới Quý Châu. Và đúng
như Tưởng dự đoán, Mao đã nhanh chóng biến từ khách thành chủ nhà.
Tưởng liền điều động quân chặn các ngã đường khác mà để ngỏ hướng tiến
về Tứ Xuyên. Thế nhưng thực tế đã không diễn ra như Tưởng mong muốn.
Trên đường đi tới Quý Châu Mao đã lôi kéo được hai người, Wang Jia-
xiang và Lạc Phủ, vào vòng tay mình trong một âm mưu giành quyền lãnh
đạo đảng. Cả ba đi chung với nhau, thông thường là nằm võng. Mao tiết lộ
sau này: "Trong cuộc vạn lý Trường chinh, tôi nằm trên võng. Vậy tôi làm
gì? Tôi đọc sách". Tại cuộc họp từ ngày 15 đến 17-1-1935 để thảo luận tại
sao hồng quân thất bại ở Thụy Kim, Bạc Cổ và Otto Braun (một cán bộ
cộng sản người Đức do Liên Xô gửi tới làm cố vấn) bị đổ hết mọi lỗi lầm.
Cuộc họp đưa tới quyết nghị sau: Braun bị cách chức, Mao được vào ban bí
thư (lúc đó gồm 7 người: Bạc Cổ, Chu Ân Lai, Lạc Phủ, Trần Vân (Trần
Thiệu Vũ), Hạng Anh, Vương Minh và Trương Quốc Đào) và Bạc Cổ vẫn
được tín nhiệm là nhân vật số 1 của đảng. Dù chỉ sau đó 3 tuần, cùng với
Chu và Lạc Phủ, Mao thành công ép Bạc Cổ nhường ghế lãnh đạo đảng cho
Lạc Phủ. Để lôi kéo sự hợp tác của Chu, Lạc Phủ (xúi bẩy bởi Mao) viết
báo cáo cho Moscow với tựa đề như sau: "Phúc trình về thất bại quân sự
của các đồng chí Bạc Cổ, Chu Ân Lai và Otto Braun". Sau khi Chu đồng ý
hợp tác với Lạc Phủ và Mao, tên Chu được rút ra.
Cuộc họp ngày 15 đến 17-1 quyết định là tất cả sẽ đi tới Tứ Xuyên, bắt tay
với Trương Quốc Đào đang đóng quân ở phía bắc Tứ Xuyên và để nhận
viện trợ của Liên Xô vì Tứ Xuyên rất gần với Mông cổ (hiện đang bị Liên
Xô chiếm đóng) và Tân cương. Thế nhưng Mao biết rõ là vị thế của Lạc
Phủ và Mao trong đảng có thể bị nguy hiểm vì Trương Quốc Đào từng làm
Chủ tịch hội nghị đảng lần thứ nhất-1921, Trương Quốc Đào còn là thành
viên thường trực của Cộng sản Quốc tế đệ tam, và rất có uy tín với Stalin.