Jung Chang và Jon Halliday
Mao: The Unknown Story
Chương 45
Một công trình của Mao không bị cắt xén: công trình chế bom nguyên tử.
Tháng 4-1964 Mao được biết là quả bom có thể sẽ được hoàn thành vào
mùa thu năm ấy, Mao liền thay đổi thái độ với Liên xô. Mao ve vãn
Khrusev bằng những lời lẽ như "TQ vẫn là một thành viên của khối cộng
sản", và "hãy để bọn đế quốc run sợ vì sự đoàn kết của chúng ta". Về mặt
an ninh, dù công xưởng chế bom nguyên tử Lop Nor được xây cất trong sa
mạc Gobi, hoàn toàn cô lập với bên ngoài và mọi nhân viên đều đã phải ở
trong đó không được ra ngoài trong nhiều năm, có người cả 10 năm rồi
không được về nhà, Mao vẫn không yên tâm. Ông bí mật cho dời cơ xưởng
này tới một địa điểm khác, được xây cất sâu trong núi. Điạ điểm mới này
tốn hơn 200 tỷ nhân dân tệ, và quy tụ công sức của hơn 4 triệu người.
Vẫn còn một điểm Mao phải quan tâm: Việt nam ở phía nam TQ. Vào
năm1963 Mỹ có khoảng 15 ngàn cố vấn ở Nam VN. Mao lập luận là Mỹ sẽ
không dám tấn công vào lò nguyên tử của TQ nếu Mỹ có quân đông ở VN
vì một cuộc tấn công như thế của Mỹ sẽ khiến quân TQ có lý do tràn sang
VN giết quân Mỹ đang đóng ở VN. Vì thế Mao khuyến khích Bắc Việt mở
rộng cuộc chiến với Mỹ sang Lào và Thái lan, và tăng cường gửi người vào
Nam VN. Mao cố vấn Hồ: "Đừng sợ Mỹ đưa thêm quân. Ngay cả nếu Mỹ
xâm lăng Bắc Việt, quân đội TQ sẽ lập tức gửi quân sang, lập lại bài học
Triều tiên". Chu Ân Lai tuyên bố với Tổng thống Nasser của Ai cập: "Nếu
Mỹ có thêm quân ở VN chúng tôi sẽ càng vui thêm, vì chúng tôi sẽ có thêm
nhiều con tin" Chu cũng tuyên bố với Tổng thống Nyerere của Tanzania:
"Bắc Kinh sẽ đổ quân vào Bắc Việt ngay khi Mỹ tấn công lò nguyên tử TQ,
dù có hay không có sự đồng ý của chính phủ Hà nội".
Ngày 16-10-1964 TQ thử trái bom nguyên tử đầu tiên ở lò nguyên tử Lop
Nor. Không nói tới những tai hoạ ghê gớm gây ra bởi trái bom cho môi
