hội chủ nghĩa đã bước ra trước vũ đài lịch sử, với bộ mặt mới,
thành tựu mới, thực tiễn mới và lý luận mới. Những người dân chủ
xã hội châu Âu thản nhiên, từ tốn cho người đời thấy con đường xã
hội chủ nghĩa mà họ triển khai. Con đường này không phải là tác
phẩm văn hiến kinh điển vĩ đại, không phải lý tưởng tương lai viển
vông hão huyền, mà là xã hội thị dân hiện thực sống động. Họ dựa
vào 4 phép báu nền chính trị dân chủ nghị viện, nền kinh tế theo
chế độ sở hữu hỗn hợp, cơ chế thị trường xã hội, và chế độ bảo
hiểm xã hội, đã thực hiện thành công sự hoà nhập giữa chế độ tư
bản chủ nghĩa và chế độ xã hội chủ nghĩa, tạo dựng nên xã hội hài
hoà của chủ nghĩa xã hội dân chủ ở Tây Âu và Bắc Âu.
Kautsky, người lính tiên phong của chủ nghĩa xã hội dân chủ
nói:
- Chủ nghĩa xã hội chỉ có thể phát triển trong lòng chủ nghĩa tư
bản, chức năng của chủ nghĩa tư bản phát huy càng tốt càng dễ
thiết lập chủ nghĩa xã hội. Quan điểm cho rằng để xây dựng lâu đài
xã hội hoàn toàn mới, phải xoá sạch mọi thứ hiện có là quan điểm
hoang đường hết chỗ nói. Làm như vậy chỉ có nghĩa là xoá sạch
mọi tiền đề mà xã hội mới không thể thiếu. Nó không tạo điều kiện
cho xã hội mới, mà buộc chúng ta một lần nữa tạo dựng những cái
cũ. Nó không làm cho chúng ta tiến lên, mà khiến chúng ta thụt lùi.
(Kautsky: “Quan điểm lịch sử duy vật”, quyển 1)
Như vậy đã lật nhào lý luận cực tả trong “Tuyên ngôn Đảng
cộng sản” về đập tan thế giới cũ, hoàn toàn đoạn tuyệt với mọi thứ
truyền thống, xây dựng chủ nghĩa xã hội trên mảnh đất trống
không. Quan hệ giữa chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa tư bản là quan
hệ kế thừa và phát triển, chứ không phải lật đổ và tiêu diệt. Chân lý
này đã được chứng minh đầy đủ bởi sự vươn lên sáng chói của chủ