vào Trung Nam Hải, môi quan hệ thân thiết ấy dần dần thay đổi.
Lưu và Chu ngày càng thấy khó nắm bắt được ý đồ của Mao, ngày
càng thấy lo ngại, phải thận trọng giữ gìn từng ly một. Cao Cương
phụ trách 3 tỉnh Đông Bắc, là ngôi sao mới nổi lên thời kỳ đầu
thành lập CHND Trung Hoa, thuộc phái thân Liên Xô, Mao cần
dựa vào ông ta để khai thông quan hệ với Stalin. Tháng 6-1949,
khi cùng Lưu Thiếu Kỳ và Vương Gia Tường sang Liên Xô thông
báo tình hình và xin viện trợ, Cao Cương đã đề nghị sáp nhập 3
tỉnh Đông Bắc thành nước cộng hoà thứ 17 của Liên Xô. Nhận
được báo cáo của Lưu Thiếu Kỳ, Mao Trạch Đông nổi giận, gọi
Cao Cương về nước ngay.
Nhưng khi họ Cao có mặt tại Trung Nam Hải, Mao lại vỗ về,
hứa cho Cao giữ chức Phó Chủ tịch nước. Tiếp đó Mao điều Cao
Cương lên trung ương, cử giữ chức Chủ nhiệm Uỷ ban Kế hoạch
nhà nước, đưa 15 cán bộ cấp cao như Trần Vân, Bành Đức Hoài,
Lâm Bưu, Đặng Tiểu Bình, Bành Chân, Lý Phú Xuân… về Uỷ ban
này làm việc dưới quyền Cao Cương.
Trong khi đó, Mao vẫn cho Cao Cương kiêm nhiệm 4 chức vụ
chủ chốt ở Đông Bắc (Bí thư thứ nhất đảng uỷ, Chủ tịch Uỷ ban
quân chính, Tư lệnh kiêm Chính uỷ Quân khu). Mao lại cho phổ
biến rộng rãi “kinh nghiệm Đông Bắc”, tỏ ra ngày càng không tin
cậy Lưu Thiếu Kỳ và Chu Ân Lai… Tất cả những động thái đó
khiến Cao Cương lầm tưởng rằng ông ta có vị trí và vai trò đủ để
thay thế Lưu Thiếu Kỳ, khi Mao đi theo đường lối thân Liên Xô.
Ông ta vẫn mưu toan dựa vào Stalin để củng cố thế đứng cho
mình. Cao Cương và bạn đồng minh chủ yếu là Trưởng ban Tổ
chức Trung ương Nhiêu Thấu Thạch tưởng đã nắm được ý đồ của
Mao, họ trở thành những nhân vật quan trọng trong làn sóng ngầm
