Lời dẫn
Một ngày cuối tuần đầu đông, đêm khuya xuống làm cả thành
phố biến mất cái vẻ ồn ào náo nhiệt của cái buổi ban ngày. Thế
ngay vào đó là một bầu không khí lành lạnh. Trên đường đôi lúc mới
gặp được vài bóng người qua lại. Một cơn gió vút qua thổi tung đám lá
bên đường. Trên trời cao xanh thẳm lửng lơ vài đám mây lẻ loi. ánh
trăng mờ ảo soi xuống rặng cây xa xa, loáng thoáng có tiếng người
bàn tán về kiến trúc của căn nhà cũ kĩ ấy.
Một tòa nhà cổ với bốn tầng theo phong cách Nhật Bản. Nấm
mốc bao phủ bức tường dày đặc. Các loại cây leo bò kín không còn
nhận ra hình thù bức tường nữa. Điều đó thể hiện khu nhà cũng có
lịch sử lên đến sáu bảy mươi năm rồi. Tòa nhà nay đã cũ đi nhiều
nhưng từ vật liệu xây dựng và hình thức bên ngoài của tòa nhà vẫn nói
lên rằng: Thời huy hoàng đây ắt phải là biệt thự của một người
quyền thế.
Sau ngần ấy năm nên cũng dễ hiểu sao tòa nhà biến thành khu
hoang vắng thế này. Vàng bạc của cải nhiều đến đâu cũng khó
bảo toàn.
Sau cải cách, tòa nhà bị một đơn vị chiếm làm khu ở tập trung
cho công nhân. Thoáng một cái đã có hơn ba mươi hộ gia đình dọn
đến ở kín tòa nhà. Cửa lớn ở chính giữa tòa nhà với mười mấy bậc
thềm toàn làm từ đá cẩm thạch. Cầu thang được làm từ gỗ thượng
đẳng, thế nên qua mấy chục năm lịch sử rồi giờ vẫn dùng được.
Nhưng mỗi khi có người đi lại là tiếng kẽo kẹt lại vang lên, đông
người lên xuống một chút thì thật đinh tai nhức óc.